حانیه آبیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری، مشهد، ایران
فرناز ابهر زنجانی - عضو هیئت علمی، موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری، مشهد، ایران

اعتیاد یک بیماری جسمی، روانی و اجتماعی است که در شکل گیری آن زمینه های پیش اعتیادی متعددی نقش اساسی ایفا می کنند. هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی نقش باورهای مرتبط با مواد با نظم جویی شناختی و هیجانی و نگرش فرد در مورد تصویر بدن و رگه های اضطراب در افراد تحت درمان نگه دارنده متادون می باشد. روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع و اهداف مورد نظر از نوع همبستگی-رگرسیون می باشد. جامعه آماری کلیه آقایان تحت درمان نگه دارنده متادون در کیلینیک های مشهد می باشد که از بین آنها نمونه ای به حجم ۱۵۰ نفر با روش نمونه گیری هدفمند و داوطلبانه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه باورهای مرتبط با مواد بک و رایت (۱۹۹۳)، پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجانی گارنفسکی و همکاران (۲۰۰۲) و پرسشنامه نگرش فرد در مورد تصویر بدن (MBSRQ) و رگه های اضطراب اسپیربرگر (۱۹۷۰) بود. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین راهبردهای سازش یافته و ناسازش یافته، تصویر بدنی و رگه های اضطراب با باورهای مرتبط با مواد رابطه معناداری وجود دارد. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که در گام اول، متغیر رگه های اضطراب توانست ۸/۱۹ از تغییرپذیری متغیر باورهای مرتبط با مواد را پیش بینی کند. در گام دوم با ورود متغیر راهبردهای سازش یافته، هر دو متغیر توانستند ۲/۳۰ درصد از واریانس باورهای مرتبط با مواد را پیش بینی کنند و در گام سوم با ورود متغیر راهبردهای ناسازش یافته، هر دو متغیر توانستند ۳۵ درصد از واریانس باورهای مرتبط با مواد را پیش بینی کنند. بنابراین متغیر رگه های اضطراب بهترین پیشگو برای باورهای مرتبط با مواد است.

باورهای مرتبط با مواد، نظم جویی شناختی و هیجانی، نگرش فرد در مورد تصویر بدن.