منصور نیک پناه - دانشیار زبان و ادبیات فارسی مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، ایران
منصوره دلارامی فر - فارغ التحصیل دکتری زبانشناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیدهبا توجه به شیوع بیماری کووید-۱۹، متخصصان و سیاستمداران تلاش دارند تا هر چه بهتر مردم را با بحران پیش آمده در کشورشان و سرتاسر دنیا آشنا سازند. در این میان استفاده از استعاره "جنگ" بسیار به چشم می خورد. بنابراین، پژوهش حاضر قصد دارد که به بررسی استعاره "جنگ" در بیانیه ها و متون خبری داخلی و خارجی مرتبط با بیماری کووید-۱۹ براساس دیدگاه معنی شناسی قالبی بپردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی است. به این منظور، با بهره گیری از بیانیه ها و متون خبری داخلی از اخبار ۲۰:۳۰ و خبرگزاری های برخط ایسنا و ایرنا، استعاره های مربوط به بیماری کووید-۱۹ گردآوری گردیدند و همچنین بیانیه ها و متون خبری خارجی برگرفته از روزنامه های گاردین، نیویورک تایمز و توئیتر جمع آوری شدند. تعداد ۵۰۰ استعاره در این متون از طریق الگوی پیشنهادی پراگلجاز به نام "روال تشخیص استعاره" استخراج شدند. سپس، استعاره ها در قالب معنایی «بیماری» قرار گرفتند و اجزاء قالب آنها مشخص شد. یافته های پژوهش نشان دادند که براساس نظریه معنی شناسی قالب بنیاد، برای ساخت استعاره اجزاء هسته و غیرهسته قالب فعال می شوند و نقش معنایی ملموس تری به خود می گیرند. برای مثال، جزء هسته بیمار در قالب معنایی «بیماری» وارد قالب «جنگ» می شود و نقش معنایی یکی از طرفین را به عنوان جزء هسته این قالب ایفا می کند. از سوی دیگر، اجزاء هسته قالب از قبیل مورد و هدف و اجزاء غیرهسته شامل طول مدت، ابزار جنگ، روش جنگ، موقعیت جنگ، میزان جنگ، نتیجه جنگ، زمان و مکان جنگ نیز در قالب بیماری قرار گرفته اند.

کلیدواژه ها: کووید-۱۹, استعاره, معنی شناسی قالبی, اجزاء قالب, معنی شناسی شناختی