تحلیل اثرات هدفمندسازی یارانه ها بر پایداری روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان زابل)
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه نگرش های نو در جغرافیای انسانی، دوره: 7، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_GEOIAU-7-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 139
نویسندگان
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زابل
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زابل
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زابل
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زابل
چکیده
چکیده در تعامل یا تقابل مجموعهای از عوامل اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- فضایی، پایداری یا عدم پایداری روستاها تحقق می یابد. در این رویکرد، تبیین وضع موجود جوامع روستایی، ساختار، مشکلات، روند توسعه و به ویژه سطح رفاه ساکنین نواحی روستایی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بدین ترتیب درک و شناسایی وضع موجود و شرایط حاکم بر نظامهای محلی، منطقهای و ملی و آگاهی از وضعیت پایداری جوامع روستایی، اعتبار ویژهای را در تصمیمگیریها داراست. از این رو، این موضوع که چه عواملی در پایداری روستاها تاثیرگذار می باشند، همواره مطرح بوده است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هدفمندسازی یارانه هابر پایداری روستاهایبخش مرکزی شهرستان زابل صورت گرفته است. روش به کار رفته در این تحقیق، ترکیبی از روش های میدانی و توصیفی –تحلیلی میباشد. روستاهای نمونه ، شامل ۵۲ روستای بخش مرکزی شهرستان زابل میباشد که با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در این روستاها و استفاده از فرمول کوکران، تعداد ۲۵۴ نفر از سرپرستان خانواری ساکن در این روستاها برای تکمیل پرسشنامه ها تعیین گردید. سهم هر روستا برای تکمیل پرسشنامه ها، براساس فراوانی افرادی که در آن روستا مبلغ یارانه مستقیما به حساب شان واریزمی شود، در نظر گرفته شده است. در پرسشنامههای خانوار، ۳۳ شاخص مربوط به چهار بعد توسعه پایدار روستایی موردتوجه بوده است. در این پژوهش، با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در نرم افزارهای Expert Choice و ArcGIS و استفاده از تحلیل های آماری (در نرم افزارSPSS)، اثرات هدفمندسازی یارانه ها بر پایداری روستاهای مورد مطالعه بررسی گردیده است. نتایج این بررسی موید آن است که با اجرای طرح هدفمندسازی یارانهها، میزان پایداری ۵۰ روستا (معادل ۹۶ درصد از روستاهای مورد مطالعه) تضعیف شده است و مشارکتهای مردمی نیز در سطح روستاهای مورد مطالعه با اجرای این طرح کاهش یافته است. از این رو، با توجه به اثرات منفی طرح هدفمندسازی یارانه ها بر وضعیت زندگی خانوارهای روستایی و با عنایت به اینکه خانوارهای ساکن در سطح روستاها، عمدتا جزء دهک های درآمدی پایین جامعه میباشند، لذا افزایش سهم آنها در پرداخت های نقدی طرح هدفمندسازی یارانه ها بایستی مورد توجه قرار گیرد.کلیدواژه ها
کلید واژه ها: هدفمندسازی یارانه ها, پایداری, روستا, شهرستان زابلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.