سیاست آب در حوضه آبریز کارون بزرگ و چالش های هیدروپلیتیکی ناشی از آن
عنوان مقاله: سیاست آب در حوضه آبریز کارون بزرگ و چالش های هیدروپلیتیکی ناشی از آن
شناسه ملی مقاله: JR_GEOIAU-8-4_004
منتشر شده در در سال 1395
شناسه ملی مقاله: JR_GEOIAU-8-4_004
منتشر شده در در سال 1395
مشخصات نویسندگان مقاله:
یاشار ذکی - استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مصطفی رشیدی - دکترای جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
خلاصه مقاله:
یاشار ذکی - استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مصطفی رشیدی - دکترای جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده آب به عنوان یک ماده رقابتی بسیار مهم در سطح بین المللی، منطقه ای، ملی، ناحیهای و محلی است و بر این اساس مدیریت منابع آب، رقابت شدیدی را برای سلطه و نظارت بر منابع آبی ایجاد کرده است، که از آن به «ژئوپلیتیک آب» و یا «هیدروپلیتیک» تعبیر میشود. توزیع ناهمگون مکانی و زمانی بارش، کمبود ریزش های جوی، عدم تناسب میان عرضه و تقاضای آب در برخی نواحی کشور، کاهش تدریجی منابع آب بویژه بر اثر برداشت بیرویه از آبهای سطحی و زیرزمینی و تغییرات آبوهوایی در کنار رشد بالای جمعیت بویژه در برخی نواحی کشور از یکسو و انتقال آب از نواحی دارای توان هیدرولوژیکی نسبتا خوب به سایر مکانهای دارای کمبود آب از سوی دیگر سبب می شود که رقابتهای شدید و منفی بر سر تصاحب منابع آب صورت گیرد. این امر در نهایت زمینه تنش میان گروه ها، مراکز جمعیتی و فضاهای سکونتگاهی را با یکدیگر فراهم مینماید. امری که از منظر ژئوپلیتیک منجر به صورتبندی «هیدروپلیتیک منفی» در مقیاس ملی و ناحیهای میگردد. مقاله حاضر با روش تحقیق تحلیلی توصیفی و با هدف شناسایی و تبیین اثرات مدیریت غیرآمایشی و غیرمنطبق بر توان سرزمینی در حوزه منابع آب و بویژه مسئله انتقال بینحوضهای آب از حوضه آبریز کارون بزرگ (بهشتآباد) به داخل فلات مرکزی ایران در بروز منازعات و واگراییهای محلی انجام گرفته است.
کلمات کلیدی: واژگان کلیدی: ژئوپلیتیک, هیدروپلیتیک, انتقال بین حوضه ای آب, کارون بزرگ, امنیت ملی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1755336/