ارزیابی آسیب پذیری محلات شهر جیرفت در مقابل سیلاب و ارائه راهکارهای حفاظتی
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: دوفصلنامه جغرافیای اجتماعی شهری، دوره: 3، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_KJUSG-3-3_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 210
نویسندگان
استادیار دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
دانش آموخته کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
چکیده
طبق آمار سازمان ملل، سیل و طوفان نسبت به سایر بلایای طبیعی بیشترین خسارات را به سکونتگاههای انسانی وارد آورده اند. کاهش خطرات سیلاب از مهمترین اهداف برنامه ریزی توسعه شهری است. شهر جیرفت در نقطه اتصال ۳ رود هلیل، شور و ملنتی واقع شدهاست و هر ساله از طغیان رودها آسیب میبیند. هدف تحقیق حاضر، اولویتبندی محلات شهر جیرفت به منظور برنامهریزی برای مدیریت سیلاب است. نوع تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها، آمار سازمانی و میدانی است. جامعه آماری، کارشناسان منابع طبیعی، برنامهریزی شهری و ادارات مسئول مدیریت بحران جیرفت هستند. حجم نمونه شامل ۵۳ نفر کارشناسان مربوطه میباشد. تحلیل دادهها با مدلهای WP و WASPAS انجام شد. نتایج نشان داد محلات شهر به خاطر توسعه فیزیکی بدون برنامه در کنار بستر رودخانهها آسیبپذیر است. نتایج مدل WP که دادههای کمی آسیبهای رخ داده در محلات مختلف شهر را تحلیل نمود نشان داد بخش مجاور رود هلیل، محله سرجاز و محلات میانی ملنتی بیشترین آسیب پذیری را در سه دهه اخیر داشتهاند. نتایج WASPAS نشان داد محلات مجاور هلیل رود، محلات میانی شهر در حاشیه رود ملنتی و بخشهای محل تلاقی رود ملنتی و شور بیشترین آسیب پذیری را از سیلاب داشتهاند و ضروری است در اولویت برنامه ریزی قرار گیرند؛ در حالی که قسمتی از شهر که مجاور بخش میانی رود ملنتی واقع شده، محله سرجاز و حاشیه رود شور در رتبه ۴ تا ۶ آسیبپذیری قرار گرفتند. راهکار حفاظتی مطلوب برای کنترل تاثیرات منفی سیلاب در شهر جیرفت نیازمند ترکیبی از اقدامات سازهای، مطلوبیت کاربری زمین شهری و مدیریت حوزه بالادست است.کلیدواژه ها
مخاطرات محیطی, سیلاب, برنامه ریزی محیطی, مدل WASPAS, مدل WP, شهر جیرفتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.