باکتری شیگلا به عنوان سلاح بیولوژیک در بیوتروریسم؛ راهکارهای مقابله با شیگلوزیس

بیوتروریسم شامل سوء استفاده از عوامل بیولوژیک به منظور ایجاد ترس یا کشتن انسان ها و نابودی دام ها یا گیاهان است. این پدیده امروزه با پیشرفت های علوم زیستی دامنه ای وسیع تر و ابعادی جدیدتر به خود گرفته است که از آن جمله می توان به میکروارگانیسم های بیماری زا و یا سموم آن ها اشاره نمود. یکی از عوامل میکروبی بسیار مستعد جهت استفاده در کاربردهای نظامی، باکتری شیگلا است. شیگلوزیس یک بیماری عفونی است که سرایت پذیری بالایی داشته و با بی حالی، کسالت، اسهال، تب، حالت تهوع، استفراغ، درد شکمی، خون و موکوس یا چرک در مدفوع همراه می باشد. چندین فاکتور و ویژگی در این باکتری سبب گردیده تا به عنوان یک عامل بیولوژیک مستعد برای اهداف جنگ های بیولوژیک مطرح شود. دلایل مهم استفاده از شیگلا در کاربردهای بیوتروریستی عبارت اند از: ۱- دوز عفونی کننده خیلی پایین، ۲- وجود راه های مختلف انتقال، ۳- مقاومت دارویی روزافزون نسبت به عوامل دارویی، ۴- قدرت انتشار بالا و ایجاد عفونت های ثانویه در یک جمعیت و ۵- مرگ و میر نسبتا بالا در مقایسه با باکتری های هم خانواده. یکی از بهترین راه های مقابله با باکتری شیگلا تولید واکسن های حفاظتی بر علیه آن است که با توجه به مشکلات تهیه واکسن های کار آمد، انتخاب بهترین عامل برای تحریک مناسب و ماندگار سیستم ایمنی حائز اهمیت است. امروزه با پیشرفت و توسعه فناوری های مهندسی ژنتیک، نگرش های جدیدی برای ساخت واکسن های زنده با قدرت بیماری زایی پایین و یا بدون قدرت بیماری زایی بر اساس حذف ژن های موثر در ایجاد بیماری در باکتری هدف شکل گرفته که به نظر می رسد به عنوان ابزاری در مقابله با شیگلوزیس می تواند راهگشا باشد. در این مطالعه علاوه بر بررسی اجمالی بیوتروریسم از زوایای مختلف، به بررسی راه های گوناگون مقابله با شیگلا و انواع واکسن های ساخته شده بر علیه آن پرداخته می شود.

کلیدواژه ها:

بیوتروریسم ، باکتری شیگلا ، واکسن های زنده ، شیگلوزیس