علی اکبر شمسی پور - استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
محمدرضا رضوانی - دانشگاه تهران
سمیرا حسین پور - دانشگاه تهران

ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین، بخش مهمی از برنامه­های آمایش سرزمین محسوب می­شود که به­دنبال استفاده­ی بهینه از فضا و سرزمین و توزیع عادلانه­ی امکانات است. ناحیه­ی غرب فارس از مناطق مهم و غنی در حوزه­ی اکوتوریسم است که سرمایه­های متنوع گردشگری طبیعی و فرهنگی را در خود جای داده­است. پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی توان اکولوژیک ناحیه­ی غرب استان فارس برای توسعه­ی گردشگری و محافظت و استفاده­ی پایدار آن، انجام شده­است؛ بنابراین ۱۳ معیار شیب، جهت شیب، ارتفاع، کاربری زمین، خاک، زمین­شناسی، سکونت­گاه­های انسانی، تاسیسات خدماتی، مناطق حفاظت شده­ی طبیعی، چشم­اندازهای طبیعی، اقلیم، جاذبه­های تاریخی و فرهنگی و راه­های ارتباطی با استفاده از نظرات کارشناسان انتخاب شد و از طریق فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) ارزیابی شد؛ سپس در GIS برای هر معیار نقشه­ی مورد نظر تهیه و با ترکیب نقشه­ها، نقشه­ی نهایی توان اکولوژیک گردشگری ناحیه تهیه شد. نتایج حاصل از خروجی مدل فرآیند تحلیل شبکه­ای نشان داد که قسمت­های شرقی، شمالی و جنوبی در امتداد رشته­کوه­های زاگرس، توان اکولوژیک بالایی برای توسعه­ی گردشگری مبتنی بر طبیعت با ویژگی تفرج گسترده دارند. بخش­های مرکزی ناحیه برای توسعه­ی تفرج متمرکز و گردشگری تاریخی و انسانی مستعد بوده و به سمت غرب ناحیه از ارزش اکولوژیک منطقه کاسته می­شود.

توان اکولوژیک, ANP, ناحیه ی غرب فارس, گردشگری