تحلیل سینوپتیکی بارشهای شدید در استان اصفهان
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های جغرافیای طبیعی، دوره: 44، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JPHGR-44-4_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 244
نویسندگان
دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه هواشناسی
دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
بهمنظور تعیین الگوی همدیدی بارش های شدید در استان اصفهان، از آمار بارش ۴۴ ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسنجی استفاده شد. با استخراج داده های بارش در دورهی آماری بیستساله (۲۰۰۵-۱۹۸۶)، بارش های شدید در هر یک از ایستگاهها دریافت شد. با توجه بهگستردگی و تفاوت موقعیت بین شرق و غرب این استان، ملاک بارش شدید، بیشترین بارشی بوده که در طول این دورهی آماری در هر ایستگاه رخ داده است. برای تعیین الگوی همدیدی این بارش ها، داده های فشار، نم ویژه، مولفهی باد مداری (u)، مولفهی باد نصفالنهاری(v) و سرعت قائم، در ترازهای متفاوت بهصورت شش ساعته و روزانه، از دو روز پیش از بارش از NCEP/NCAR بهدست آمد. یافته ها نشان می دهد، الگوی ادغامی کم فشار مدیترانه و سودانی موجب بارش های شدید در سطح استان اصفهان می شود. این الگو، همراه افت شدید فشار در مرکز ایران و فرارفت تاوایی مثبت و حداکثر سرعت قائم منفی در نیمهی غربی ایران است، بارش های شدید را در مرکز و شرق استان، سامانه های سودانی ایجاد میکنند که بهترتیب از روی خوزستان و بوشهر وارد ایران شده اند. در این الگوها، پرفشار روی دریای مدیترانه و زبانه های پرفشار روی جنوبشرق ایران و شرق عربستان و همراهی آن با منطقهی همگرایی تراز فوقانی جو و افزایش فشار و فرارفت تاوایی منفی در تراز دریا، نقش مهمی در تقویت و تعیین مسیر این الگوها دارند. الگوی ادغامی کم فشار سودانی و مدیترانه ای روی شرق دریای مدیترانه، موجب ایجاد بارش های شدید در غرب استان میشود. یافته ها بیانگر آن است که استقرار مرکز فرارفت تاوایی مثبت در شمالشرق عربستان و روی خلیج فارس در تراز سطح دریا و در تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال، از عوامل اصلی بهوجود آوردنده بارش شدید در همه الگوها همدیدی بهشمار میرود.کلیدواژه ها
استان اصفهان, الگوی همدیدی, بارش شدید, سرعت قائم, فرارفت تاواییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.