احسان علی اکبری بابوکانی - استادیار، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
حسینعلی سعدی - دانشیار، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران
مرتضی طبیبی جبلی - استادیار، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

با تحقیق در متون فقهی از قدما تا متاخران فقیهان امامیه به این نتیجه می رسیم که فقها در تعریف انفال صرفا به ذکر برخی از مصادیق آن بسنده کرده اند. اشکال این نحوه تعریف آن است که در دوره معاصر و با پیدایش مصادیق نوپدید، تعریف های مذکور کارایی ندارند و ضرورت ذکر ضابطه برای انفال و تعریف ناظر به ملاک برای شناسایی مصادیق جدید کاملا محسوس است. بر این اساس در مقاله حاضر نگارندگان به بیان تعریف انفال (به صورتی که ناظر به ملاک باشد) اهتمام کرده اند و در این راه با تاکید بر نظریه امام خمینی (ره) و دفع اشکال های آن، معتقدند در تحلیل کلی، وصف «لارب له» و «لامولی له» که در روایات آمده اند، شاید ضابطه انفال به شمار آید و بر اساس آن، تعریف ناظر به ملاکی برای انفال ارائه شود؛ به این بیان که هر چه در هر دوره زمانی مصداقی برای عنوان لا رب له (آنچه مالک بخصوص ندارد) محسوب شود، از انفال خواهد بود.

انفال, ثروت های عمومی, مباحات عامه