تبیین رابطه تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی و توسعه پایدار روستایی مطالعه موردی: شهرستان مشهد

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های روستایی، دوره: 5، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JRUR-5-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 242
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم قاسمی

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد

جعفر جوان

استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

ی یکی از رویکردهای مهم توسعه پایدار روستایی «تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی» است. تنوع، پیچیدگی ذاتی سیستم ها را افزایش می دهد و از این طریق فرایندهای درون آنها را تقویت می کند. مطالعه حاضر با روش توصیفی تحلیلی به تبیین رابطه تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی و پایداری سکونتگاه های روستایی شهرستان مشهد می پردازد. جمع آوری اطلاعات، مبتنی بر روش اسنادی و پیمایشی بود و نمونه گیری به روش طبقه ای تخصیص یافته صورت گرفت. با استفاده از تحلیل خوشه ای، سطوح پایداری سکونتگاه های روستایی در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی با ۳۶ شاخص در مقیاس نسبی تعیین گردید. نتایج حاصل از ۳۴ پرسشنامه آبادی و ۳۵۰ پرسشنامه خانوار نشان می دهد که فقط ۸/۸ درصد سکونتگاه های روستایی بررسی شده، ازنظر ابعاد سه گانه پایدار بودند و ۱/۴۴ درصد آنها در گروه نیمه پایدار و ۱/۴۷ درصد در گروه ناپایدار قرار داشتند. بررسی نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان می دهد که میانگین نمره تنوع فعالیت های اقتصادی در روستاهای پایدار ۶/۳۸، در روستاهای نیمه پایدار ۷/۳۰ و در روستاهای ناپایدار ۵/۲۷ است. به منظور بررسی دقیق تر رابطه بین پایداری و تنوع، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. بررسی ها نشان داد که رابطه بین پایداری و تنوع مستقیم و به میزان ۷۷/۰ بود، که ازنظر شدت قوی است. براساس مطالعه صورت گرفته، تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی در نواحی روستایی می تواند پایداری سکونتگاه های روستایی را تقویت کند.

کلیدواژه ها

اقتصاد روستایی, تنوع بخشی, توسعه پایدار, شهرستان مشهد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.