حقیقت توبه در نظام فکری صدرالمتالهین
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه کلام پژوهی، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_KLMPJ-1-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 146
نویسندگان
دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه زنجان
چکیده
توبه را میتوان نوعی انقلاب درونی از ناحیه خود انسان علیه خویش تعریف کرد. بنابر تعبیرات دینی-کلامی، توبه همچون بیرون آوردن لباس چرکین از بدن و پوشیدن لباس مطهر است. توبه بدینسان، در مسیر استکمال نفسانی با نظر فلاسفه پیشاصدرایی، همچون شیخالرئیس بر اساس رابطه خلع و لبس نفس با ادراکات خویش مطابقت دارد. زیرا این فلاسفه، علم را از مقوله اضافه میدانند. حال آنکه در نظام فلسفی صدرالمتالهین، بر اساس مبانی نظری وی، ادراکات انسانی جزئی از وجود انسان بوده و عرضی از عرضها نیست. بنابراین ملکات مکتسبه نفسانی (چه فضائل و چه رذائل) تنها صفات مستحکم موجود در نفس نیستند، بلکه خود نفس و خود وجودند. بدینسان حقیقت انسان در این سنت فکری، بر اساس عینیت صور مکتسبه نفس با خود نفس شکل گرفته و بنابر خلاقیت نفس انسانی و بر مبنای لبس بعد از لبس، توبه دیگر بیرون آوردن لباس چرکین از بدن و پوشیدن لباس مطهر نمیباشد، بلکه تحولی وجودی، انقلابی درونی در ذات، گذر از رذیلت به فضیلت و از شقاوت به سعادت است. بنابراین توبه امری بس دشوار خواهد بود، زیرا تطهیر از ملکات ناشی از رذائل که خود وجودند، نه در وجود، بس دشوار و تحول شخصیتی است.کلیدواژه ها
صدرالمتالهین, حقیقت وجودی, توبه, اصالت وجوداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.