سید حسین شرف الدین - دانش آموخته حوزه علمیه قم و دانشجوی دکترای دانشگاه امام صادق علیه السلام

سیاست توسعه کاربرد زبان ملی، بخشی از دیپلماسی فرهنگی نسبتا خاموش بسیاری از کشورهای جهان به ویژه ابرقدرت­هاست. این کشورها در تحقق این مهم از سیاست­ها و راهکارهای متنوعی به تناسب پیشرفت­های زمانی سود جسته­اند. در این نوشتار به برخی از مهم­ترین شیوه­های اعمال شده توسط دو کشور فرانسه و امریکا در گسترش زبان فرانسه و انگلیسی به منزله دو زبان زنده و شایع پرداخته شده است. برخی از آن­چه تحت عنوان راهکار یا سیاست فرهنگی گفته شده، در حقیقت پی­آمد پنهان و غیرمقصود یا نتیجه قهری برخی سیاست­های اعمال شده در طول تاریخ و به عبارتی شانس­ها و موفقیت­های ویژه­ای است که به نوعی به گسترش، تثبیت، ارتقا و برتری زبانی خاص در کنار سایر برتری­های فرهنگی منتهی شده است. نکته مهم این که گسترش زبان بیش از آن که به صورت مستقل، مطرح باشد، تابعی از مجموعه روابط و مناسبات مختلف جوامع انسانی است و بالطبع میزان موفقیت در این عرصه، مرهون موفقیت و کسب وجهه و جایگاه در سایر زمینه­های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی است. مجموع سیاست­ها و راهکارهای خرد و کلانی که چه به صورت آگاهانه و برنامه­ریزی شده و چه به صورت قهری که به رونق دیپلماسی فرهنگی به طور عام و به گسترش و توسعه این دو زبان به مثابه نماینده دو کانون فرهنگی ذی­نفوذ کمک کرده بدین صورت است: ۱. برتری موقعیت صنعتی، سیاسی و اقتصادی: ۲. برتری موقعیت فرهنگی، علمی و رسانه­ای: