بررسی و تحلیل کیفیت بازنمایی توصیه های اخلاقی در دیوان و حدیقه الحقیقه از سنایی؛ بر اساس نظریه کنش های گفتاری جان سرل

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، دوره: 18، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJEST-18-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 61
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اختر اسماعیل زاده

Islamic Azad University, kerman, Iran.

محمد حجت

Islamic Azad University, kerman, Iran.

جلال ایرانمنش

Islamic Azad University, kerman, Iran.

چکیده

زمینه: دیوان و حدیقه­الحقیقه از سنایی به عنوان آثاری اخلاقی و عرفانی، مباحث مختلفی از مقولات اخلاقی و انسان­ساز را دربر می­گیرند. یکی از ویژگی­های بارز این کتاب­ها، پرداختن به موضوعات اخلاقی است. آنچه در بسیاری از ابیات جلب توجه می­کند، کنش­های گفتاری است که موجب اثرگذاری بیشتر کلام شاعر بر مخاطب می­شود. در این مقاله، با استناد به منابع کتابخانه­ای و روش توصیفی- تحلیلی، کیفیت بازنمایی اندرزهای اخلاقی سنایی با رویکرد به نظریه کنش­های گفتاری جان سرل بررسی می­شود. نتیجه ­گیری: توصیه­های اخلاقی برای سامان بخشیدن به زندگی اخلاقی مخاطبان بازنمایی شده­اند. همچنین، مشخص گردید که کنش­های اظهاری، ترغیبی، عاطفی و اعلامی در این بیت­ها بازتاب داشته­اند. هدف از کنش اظهاری، بیان قطعیت کلام گوینده و حقانیت رویکردهای وی بوده است. کنش ترغیبی غالبا به صورت دستوری تبیین شده و جنبه سلبی داشته است. کنش عاطفی در بازنمایی حالات درونی راوی یا شخصیت­ها اثرگذار بوده است. از طریق کاربست کنش اعلامی، به ابطال و فسخ حرمت باده­نوشی پرداخته است که در این زمینه رویکردهای عرفانی شاعر تاثیر مستقیم داشته است.

کلیدواژه ها

Sanai, Divan, Hadiqah al-Haqiqah, ethics, John Searle, speech actions, سنایی, دیوان, حدیقه الحقیقه, اخلاق, جان سرل, کنش های گفتاری.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.