سیده زهرا مرتضوی - گروه فقه و معارف اسلامی، مدرسه عالی فقه و قرآن، مجتمع آموزش عالی خواهران، نمایندگی استان خراسان، جامعه المصطفی العالمیه، افغانستان.

مالکیت و تصرف مال مشاع یکی از اقسام اصلی مالکیت می­باشد که علاوه بر اسباب اختیاری و قهری ایجاد آن، افزایش چشمگیر جمعیت شهر نشین و احساس نیاز به پذیرفتن مالکیت­های مشترک نیز بر جایگاه و میزان اهمیت بررسی این مبحث می­افزاید. در تبیین بیشتر جایگاه و اهمیت این بحث باید گفت: با توجه به اسباب ایجاد آن که از جمله­ی گسترده و شایع ترین آن­ها ارث می­باشد و همه روزه به انحاء مختلف شاهد آن هستیم، مالکیت­های مشاعی در جامعه به گونه ای گسترده وجود دارد، بنابراین می­طلبد در مبحثی مستقل و با دقت نظر کامل به آن پرداخته شود. در مقاله­ ی حاضر سعی شده است موضوعات به شیوه­ی توصیفی- تحلیلی مورد ارزیابی قرار گیرد. محور مباحث مورد نظر در قوانین افغانستان، حقوق مدنی با تکیه بر نظر فقهای حنفی و در قوانین ایران، قانون مدنی ایران با تکیه بر نظر فقهای شیعه می­باشد

مال, مالکیت, مشاع, کلی در معین