پریسا قلی زاده - گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
اعظم زرنشان - گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
کریم آزالی علمداری - گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

هنوز مشخص نیست که آیا قرارگیری در معرض تمرینات ورزشی رقابتی می تواند منجر به سازگاری و کاهش نشانگرهای بزاقی استرس در نوجوانان گردد یا خیر؟ مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر شش هفته قرارگیری در معرض تمرینات ورزشی رقابتی در تعدیل پاسخ آلفا آمیلاز و کورتیزول بزاق به یک جلسه رقابت ورزشی در نوجوانان انجام شد. ۲۴ دخترو پسر نوجوان سالم با تخصیص تصادفی ۵۰ درصد به هر جنسیت در دو گروه تمرین رقابتی (۱۲ نفر) و تمرین غیررقابتی (۱۲ نفر) شرکت کردند. تمرینات در هر دو گروه به مدت شش هفته انجام شد. آزمودنی ها تست رقابتی را با فاصله ۴۸ ساعت قبل و بعد از دوره تمرینات انجام دادند. پاسخ کورتیزول و آلفا آمیلاز بزاق قبل و ۵ دقیقه بعد از تست رقابتی در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون ارزیابی شدند. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر و تی تست مستقل در سطح آماری ۰۵/۰ P≤ انجام شد. نتایج حاکی از افزایش معنادار آلفا آمیلاز بزاق پس از تست رقابتی در پیش آزمون و پس آزمون در هر دو گروه بود (۰۵/۰>p)، ولی کورتیزول در هیچ کدام از گروه ها تغییر معناداری نیافت. تفاوت معناداری در پاسخ کورتیزول و آلفا آمیلاز بین دو گروه مشاهده نشد(۰۵/۰>P). نتیجه کلی نشان داد که نوجوانان به استرس ناشی از رقابت ورزشی حاد به صورت افزایش آلفا آمیلاز بزاق پاسخ می دهند و تکرار حضور در تمرینات رقابتی شش هفته ای اثری در تعدیل پاسخ کورتیزول و آلفا آمیلاز بزاق ایجاد نمی کند.

ورزش رقابتی, آلفاآمیلاز, کورتیزول, نوجوان