سیدمصطفی میرطبایی - رئیس دایره ارتباط با مراکز پژوهشی و صنعتی دانشگاه افسری امام علی(ع)، تهران، ایران.
محمد عبدالملکی - دانشجوی کارشناسی مدیریت دفاعی دانشگاه افسری امام علی(ع)، تهران، ایران.

بیع متقابل از اقسام معاملات تجارت متقابل می باشد که برخی این معاملات را به بیش از سیزده قسم تقسیم نموده اند؛ از آنجمله می توان بیع متقابل را نام برد . مهم ترین فعالیت ما متمرکز به تعیین نوع قرارداد و در نتیجه استخراج ماهیت و احکام این قراردادهابوده است نظر به مستمر و طولانی مدت بودن این معامله، تاثیر ماهوی شروط ضمن این معامله در ماهیت این قرارداد را بررسی نمائیم.به نظر می رسد در حال حاضر این معامله را نمی توان قرارداد بی نام تلقی نمود ؛ چرا که در قواعد فعلی از جمله قوانین برنامه هایسوم و چهارم توسعه کشور و آئین نامه چگونگی معاملات بیع متقابل به نام و برخی احکام این معامله اشاره شده است، لذا بدوا باید گفت که این معامله اولا قرارداد با نام است و در ثانی در مواردی که دولتی است تشریفاتی است و باید کتبی و از طریق مزایده باشد و الحاقی است، چرا که شرایط آن بطور یک طرفه از ناحیه دولت ایران تعیین می گردد. می توان گفت در شیوه قرارداد مجزا، بیع متقابل یک شیوه قراردادی است و از مجموعه ای از قراردادها تشکیل شده ، لذا غالب احکام آن که در مقررات مربوطه ذکر نگردیده است با مراجعه به نوع قرارداد تشخیص شده قابل تعیین خواهد بود. به نظر می رسد شروط ناظر بر قیمت گذاری کالا ها و خدمات در این معامله که در موارد بسیاری منتهی به شناور شدن ثمن می گردند، موجبات بطلان این معامله ر ا فراهم نمی نمایند.

معامله ، بیع متقابل، قرارداد بیع متقابل