چند جهانی و آزمون پذیری

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: دوفصلنامه فلسفه علم، دوره: 3، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_IHCSP-3-6_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 304
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید معصومی

دانشجوی دکتری فلسفه علم دانشگاه شریف

مهدی گلشنی

استادفیزیک شریف و پژوهشگاه دانش های بنیادی

محمدمهدی شیخ جباری

استاد فیزیک پژوهشگاه دانش های بنیادی

چکیده

چندجهانی و استناد به اصل یا استدلال آنتروپیک اخیرا در برخی زمینه های فیزیک مطرح شده است. در این مقاله بحث می کنیم که سه نوع چندجهانی در صورت بندی لاگرانژی سیستم های فیزیکی قابل تمیز است و استدلال می کنیم که چندجهانی می تواند ناشی از اثری کلاسیک باشد؛ چنان که در مناظر نظریه ریسمان بروز می یابد یا اثری کوانتومی مانند آن چه در مدل تورم آشوبناک دیده می شود. سپس با ارائه دو استدلال له چند جهانی، مروری انتقادی بر نظراتی خواهیم داشت که در آن ها حکم به ترک معیار آزمون پذیری تجربی شده است. نظر ما این است که چنین کاری نوعی نقض غرض است، زیرا فرق فارق علوم تجربی و دیگر معارف بشری، تجربی بودن آن است. بنابراین نظریه چند جهانی باید مکانیزمی آزمون پذیر ارائه دهد تا جزو قلمرو علم تجربی تلقی گردد. در این مقاله ما معیاری نیز برای آزمون پذیری ارائه می دهیم.

کلیدواژه ها

چند جهانی, نظریه های ریسمان و تورم کیهانی, آزمون پذیری, اصل آنتروپیک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.