امیر عبدوس - گروه مدیریت محیط زیست-حقوق محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران
محمدرضا پروین - بخش بیوتکنولوژی میکروبی، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
سید علی جوزی - گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران

رویکرد اکوسیستمی برای مدیریت تالابها یک راهبرد برای مدیریت یکپارچه منابع آب، زمین، و معیشت میباشد که حفاظت و استفاده پایدار را به شیوه ای متعادل گسترش میدهد. در اجرای این رویکرد، مکانیسم ها و مشوق های تجاری، به ویژه "مکانیزم پرداخت برای خدمات اکوسیستمی" که می توانند درونی سازی اثرات خارجی محیطی را تضمین کنند، به طور فزاینده ای به عنوان یک رویکرد حفاظتی امیدوارکننده پیشنهاد می شوند. در این پژوهش با هدف بررسی میزان مقبولیت این مکانیزم در بین جوامع تاثیرگذار بر تالابها با مطالعه موردی در تالاب انزلی، قواعد حقوقی مورد نیاز شناسایی و در میان جامعه آماری به نظرسنجی گذاشته شد. روش پژوهش از نوع "توصیفی-همبستگی" بوده و اعضای نمونه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. این اعضای نمونه، از میان سه گروه از جوامع تاثیرگذار بر تالاب انزلی انتخاب شدند. در این پژوهش جامعه مسئولین، ذینفعان مثبت و ذینفعان منفی به ترتیب ۲۱، ۷۵۰ و ۹۷۲ نفر بودند و به ترتیب به ۲۱، ۲۵۴ و ۲۷۵ نفر از آنان به عنوان نمونه به پرسش ‎نامه پژوهش پاسخ دادند. تحلیل نتایج آماری حاصله نشان داد که با احتمال ۹۵ درصد اطمینان، از دیدگاه سه جامعه هدف، مکانیسم پرداخت برای خدمات اکوسیستمی در قالب چهارچوب های حقوقی مناسب، می تواند جهت پیاده سازی موثر رویکرد اکوسیستمی مفید و موثر واقع گردد. همچنین با احتمال ۹۵ درصد اطمینان، میزان مقبولیت "قواعد حقوقی پیشنهادی" بین نظرات سه جامعه هدف یکسان نبوده و براساس نتایج نهایی، میانگین شاخص "قواعد حقوقی پیشنهادی" در جامعه بهره برداران منفی بیشتر از بهره برداران مثبت و در جامعه بهره برداران مثبت نسبت به جامعه مسئولین بیشتر است.

خدمات اکوسیسنمی, مکانیسم پرداخت بهاء خدمات اکوسیستمی, رویکرد اکوسیستمی, تالاب انزلی