مژده مهدیزاده - استادیار دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
ابراهیم علاسوندیان - دندانپزشک

مقدمه رادیوگرافی دندانی از زمان اختراع دستگاه تولید اشعه ایکس، سهم بالایی در تشخیص بیماریهای دهان و دندان و همچنین بدشکلی‎های صورت داشته است. تکنیکهای مختلفی برای بدست آوردن تصویر مناسب رادیوگرافی و به حداقل رساندن تابش اشعه ایکس به بیمار بکار رفته است. در این تحقیق تکنیکهای اصلاح شده برای رادیوگرافی داخل دهانی با استفاده از فیلم نگهداری‎های ایکس سی پی و اسنپ ا ری مورد بررسی قرار گرفته.هدف از این مطالعه تعیین کارآئی   دو  نوع فیلم نگهدار برای به حداقل رساندن خطاها و اشکالات تکنیکی و تاثیر نوع فیلم نگهدار مورد مطالعه بوده است. مواد و روشها با استفاده از فیلم نگهداری‎های ایکس سی پی و اسنپ ا ری تعداد ۹۶ کلیشه رادیوگرافی داخل دهانی پری‎اپیکال موازی از ۹۶ بیمار مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشکده دندانپزشکی اصفهان در شرایط یکسان ولتاژ (۷۰KVP) و آمپراژ (mA۸)  گرفته شد. فیلمهای رادیوگرافی از نوع سرعت E بودند. از تعداد ۹۶ نگاره بدست آمده ۶ کلیشه جهت مطالعه اولیه مورد بررسی قرار گرفت و ۹۰ نگاره باقی‎مانده در تحقیقات مورد نظر قرار گرفتند تمامی نگاره‎ها در دستگاه ظهور و ثبوت اتوماتیک (پروسسور) با شرایط یکسان ظاهر و ثابت شدند. نگاره‎ها توسط نگاتسکوپ مشاهده و بعد از ارزیابی یافته‎ها در چک لیست ثبت و توسط آزمون آماری Chi Square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها داده‎‎های‎پژوهشی نشان می‎دهند، فراوانی‎خطاهای‎تکنیکی با استفاده از فیلم‎نگهدار اسنپ ا ری، کون کاتینگ (۷/۲۶ درصد)، جابجائی فیلم (۶/۱۵ درصد)، کوتاه شدن تصویر (۳/۱۳ درصد)، طویل شدن تصویر (۹/۸ درصد)، اورلپینیگ (۲/۲درصد)، محاسبه شد. ضمنا مواردی از خطا با استفاده از فیلم نگهدار ایکس سی پی مشاهده نشد. نتیجه گیری بطور کلی فیلم نگهدار ایکس سی پی از نظر کاربرد آسانتر و از نظر کیفیت نگاره‎های بدست آمده بهتر از فیلم نگهدار اسنپ ا ری می‎باشد. فیلم نگهدار ایکس سی پی از لحاظ کاهش خطاهای تکنیکی و کیفیت تصویر به فیلم نگهدار  اسنپ ا ری ارجحیت دارد و این مزیت باعث شده که از تکرار نگاره‎ها جلوگیری و درنتیجه دوز اشعه ایکس به بیمار کاهش یابد. کلید واژه ها

فیلم نگهدار ایکس سی پی, فیلم نگهدار اسنپ ا ری, خطاهای تکنیکی, کوتاهی تصویر, بزرگنمایی تصویر, کون کاتینگ