مرضیه برزگری بنادکوکی - آموزگار، کارشناس ارشد تحقیقات آموزشی
اعظم برزگری بنادکوکی - آموزگار، دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی دانشگاه یزد

تحقیق حاضر با هدف تحلیل محتوای کتب علوم دوره ابتدایی به منظور توجه به مقولهی صرفهجویی منابع طبیعی نظیر آب، انرژی و... انجام شد. روش اجرای این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری دادهها، از نوع تحلیل محتوا کمی است. جامعه آماری این پژوهش، متن، تصاویر و پرسشهای کلیهی کتابهای درسی علوم دوره ابتدایی در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ و نمونه آماری معادل جامعه میباشد. گردآوری دادهها با روش مراجعه به اسناد و تکنیک تحلیل محتوا انجام شد. در این پژوهش از چکلیست به عنوان ابزار پژوهش استفاده و تک تک صفحههای کتب علوم دوره ابتدایی از نظر توجه به مقولهی صرفهجویی و عدم هدررفت منابع طبیعی، مورد بررسی قرار گرفت و فراوانی آنها ثبت شد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که محتوای کتب درسی علوم از مجموع ۵۹ فراوانی، به مقولههای صرفهجویی در انواع انرژیها، آب، انواع سوختها، جنگلها، مراتع و مواد غذایی پرداخته است. در این بین فروانی صرفهجویی در مصرف انرژی با ۲۱ فروانی (۳۶%) بیشترین میزان توجه را به خود اختصاص داده است و تنها ۱۵ بار (۲۶%) به صرفهجویی درمصرف آب اشاره شدهاست. نتایج تجزیه و تحلیل نشانگر آن است که به طور کلی کتاب علوم سال چهارم ابتدایی با ۲۱ فراوانی بیشترین توجه را به مقولهی صرفهجویی داشته و کتاب علوم پنجم ابتدایی با فروانی ۲، کمترین توجه را به این مسئله داشتهاست. لذا به نظر میرسد کتب درسی علوم ابتدایی به سبب عدم توجه کافی به صرفهجویی در منابع طبیعی، نیاز به بازنگری دارد.

تحلیل محتوا، کتاب علوم دوره ابتدایی، صرفه جویی، محیطزیست