تعیین الگوی توزیع فضایی شته مومی کلم Brevicoryne brasicae و زنبور پارازیتوئید Diaeretiella rapae و ایجاد یک برنامه نمونه برداری با سطح دقت ثابت

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات آفات گیاهی، دوره: 4، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IPRJ-4-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 115
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهاره امینی

حسین مددی

چکیده

آگاهی از الگوی توزیع فضایی اطلاعات مهمی را برای درک رفتار اساسی یک گونه فراهم می­کند. از منظر تحقیقاتی، اطلاعات در مورد الگوی پراکنش، برای مشخص کردن الگوی نمونه­ برداری ، تعیین بهینه اندازه نمونه و ساخت برنامه ­های نمونه برداری دنباله­­ ای می­تواند به­کار رود. در هر برنامه مدیریت تلفیقی کنترل آفات نمونه ­برداری از جمعیت آفت و دشمنان طبیعی­ اش یک جزء کلیدی به شمار می­ رود. به همین منظور طی فصل زراعی ۱۳۹۰-۱۳۸۹ برای تخمین جمعیت شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae (L.و زنبور پارازیتوئید اصلی آن Mc'Intosh Diaeretiella rapae اقدام به نمونه­ برداری از جمعیت آن­ها در دو مزرعه کلزا با روش­ های آبیاری بارانی و غرقابی در منطقه دستجرد استان همدان شد. نمونه برداری به صورت هفتگی انجام و الگوی پراکنش فضایی با استفاده از روشهای قانون نمایی تایلور و شاخص ایوائو تعیین گردید. با استفاده از قانون تایلور، مقدار ضریب b برای شته مومی کلم در مزارع آبیاری بارانی و غرقابی به ترتیب ۲۱۱/۰±۷۷۰/۱ و ۱۲۲/۰±۷۵۹/۱ و برای زنبور پارازیتوئید D. rapae ۰۶۶۷/۰±۴۹۳/۱ و ۱۲۵/۰±۵۲۷/۱ برآورد شد که نشان ­دهنده تجمعی بودن الگوی پراکنش هر دو گونه در هر دو روش آبیاری است. با توجه به برازش بهتر مدل تایلور با داده­ها ضرایب برآورد شده α و β بااستفاده از این مدل در معادله گرین برای ایجاد برنامه نمونه­برداری با دقت ثابت برای تعیین انبوهی شته مومی کلم مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به­ دست آمده می­ تواند در مدیریت جمعیت شته مومی کلم در مزارع کلزا مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها

پراکنش, شته مومی کلم, دشمنان طبیعی, قانون نمایی تایلور, نمونه برداری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.