آرش زیبایی - گروه گیاه پزشکی دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان رشت، ایران
سمر رمزی - پژوهشکده چای، موسسه علوم باغبانی؛ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، ایران.
آزاده کریمی ملاطی - گروه گیاه پزشکی دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان رشت، ایران
بابک ربیعی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان رشت، ایران

لکتین­ ها پروتئین هایی با ساختار ناهمگن هستند که با اتصال به قندهای منومر یا اولیگوساکاریدهای موجود در سطح سلول ها سبب اختلال در فرآیندهای سلولی و حتی مرگ آن­ ها می ­شوند. در این پژوهش، برای درک بهتر سازوکار حشره­ کشی لکتین علف هفت بند .PPA) Polygonum persicaria L)، تاثیر غلظت­ های مختلف آن (۲، ۱، ۵/۰ میلی­ گرم بر میلی­ لیتر) بر متابولیسم حدواسط لاروهای سفیده بزرگ کلم، .Pieris brassicae L ارزیابی شد. تغذیه لاروهای سفیده بزرگ کلم از لکتین مذکور سبب افزایش فعالیت آسپارتات آمینوترانسفراز و گاماگلوتامیل ترانسفراز شد، اما فعالیت آلانین آمینوترانسفراز کاهش معنی­ داری را نشان داد. فعالیت آلدولاز به صورت وابسته به غلظت در لاروهای تیمار شده نسبت به شاهد کاهش یافت، اما فعالیت لاکتات دهیدروژناز فقط در غلظت ۲ میلی­ گرم بر میلی­ لیتر افزایش معنی­داری نسبت به شاهد داشت. فعالیت اسیدفسفاتاز تفاوت معنی­ داری بین لاروهای شاهد و تیمار نشان نداد، اما آلکالین فسفاتاز در لاروهای تغذیه شده روی لکتین ۲ میلی­ گرم بر میلی­ لیتر نسبت به سایر تیمارها بیشترین فعالیت را داشت. لیپوپروتئین با تراکم بالا در لاروهای تغذیه شده روی لکتین ۲ می لی­گرم بر میلی ­لیتر کمترین مقدار اما لیپوپروتئین با تراکم کم، بیشترین مقدار را نشان داد. در بین درشت مولکول­ های ذخیره­ ای، گلیکوژن تفاوت معنی­ داری را بین لاروهای شاهد و تغذیه شده با لکتین نشان نداد، اما مقادیر پروتئین و تری­گلیسرید به طور معنی­ داری کاهش یافتند. نتایج پژوهش حاضر نشان می ­دهد که لکتین گیاه هفت بند در بیشترین غلظت استفاده شده می­ تواند سبب اختلال در متابولیسم حدواسط لاروهای سفیده کلم شود.

لکتین, Polygonum persicaria, Pieris brassicae, متابولیسم حدواسط