تاثیر فرمولاسیون های خالص و نانوکپسول اسانس Thymus daenensis Celak. روی فراسنجه های جدول زندگی شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae L.) (Hem.: Aphididae)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات آفات گیاهی، دوره: 10، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IPRJ-10-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 85
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مسعود حیدری

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

شهریار جعفری

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

جواد کریم زاده اصفهانی

بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

مریم نگهبان

بخش تحقیقات آفت کش ها، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

جهانشیر شاکرمی

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

چکیده

اسانس­های گیاهی متابولیت­های ثانویه هستند که از گیاهان در برابر طیف وسیعی از بندپایان و عوامل بیماری­زای گیاهی محافظت می­کنند. کپسوله­کردن اسانس­های گیاهی می­تواند باعث افزایش پایداری و اثربخشی این ترکیبات برای مقابله با آفات شود. در مطالعه حاضر، اسانس آویشن­دنایی، Thymus daenensis Celak. (Lamiales: Lamiaceae)، از طریق روش تقطیر با آب جداسازی شده و سپس، نانوکپسول اوره-فرمالدئید اسانس آن با استفاده از روش پلیمریزاسیون درجا تهیه شد. به­علاوه، تاثیر غلظت زیرکشنده ۲۵ درصد (LC۲۵) فرمولاسیون­های خالص و نانوکپسول اسانس آویشن دنایی به روش غوطه­ور کردن برگ روی فراسنجه­های جدول زندگی شته مومی کلم، Brevicoryne brassicae L. (Hem.: Aphididae)، در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به­دست آمده، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) در تیمارهای فرمولاسیون نانوکپسول، فرمولاسیون خالص، شاهد ۱ (آب مقطر به همراه Tween ۸۰ (۵/۰ درصد)) و شاهد ۲ (آب مقطر) به­ترتیب برابر با ۱۶/۰، ۲۱/۰، ۲۹/۰ و ۲۹/۰ بر روز بود. مقدار نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) نیز در شته­های تیمار­شده با فرمولاسیون نانوکپسول (۱۷/۱ بر روز) به­طور معنی­داری کمتر از شته­های تیمار­شده با فرمولاسیون خالص (۲۴/۱) و گروه­های شاهد ۱ (۳۴/۱) و شاهد ۲ (۳۳/۱) بود. هم­چنین، نرخ خالص تولید مثل(R۰) به­ترتیب در شته­های تیمار­شده با فرمولاسیون­های نانوکپسول و خالص برابر ۲۴/۵ و ۸۴/۹ پوره به ازای هر ماده بود که به­طور معنی­داری کمتر از تیمارهای شاهد بود. بیشترین و کمترین مقدار زمان یک نسل (T) به­ترتیب در تیمارهای شاهد ۲ (۲۵/۱۱ روز) و فرمولاسیون نانوکپسول (۳۲/۱۰ روز) مشاهده شد. بر اساس یافته­های مطالعه حاضر، فرمولاسیون نانوکپسول اسانس آویشن دنایی برای استفاده در مدیریت تلفیقی شته مومی کلم پیشنهاد می­شود.

کلیدواژه ها

نانوذرات, پلیمریزاسیون, اثرات زیرکشندگی, حشره کش گیاهی, نرخ ذاتی افزایش جمعیت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.