تاثیر سه فرمول تجاری نیم بسیدین، نیم آزال و کوفا از ترکیب گیاهی چریش روی مراحل زیستی سفیدبالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum (Hem.: Aleyrodidae) و زنبور پارازیتوئید آن Encarsia formosa

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات آفات گیاهی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IPRJ-12-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 132
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سمانه نیک اختر

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

شهرام آرمیده

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

شهرام میرفخرائی

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

مریم فروزان

بخش گیاه پزشکی،مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

چکیده

با توجه به اثرات سوء کاربرد بی­رویه سموم شیمیایی و مشکلات باقیمانده آن در محصولات گلخانه­ای که سلامت مصرف کننده و صادرات را تهدید می­کند، استفاده از جایگزین­های کم­خطر نظیر ترکیبات گیاهی و عوامل بیولوژیک را ضروری ساخته است. ینابراین، در این تحقیق اثر سه فرمول تجاری ترکیب گیاهی چریش (Azadirachta indica A. Juss.) شامل نیم­بسیدین (Nimbecidine)، نیم­آزال (Neem­Azal T/S) و کوفا (Kofa)، روی مراحل زیستی سفیدبالک گلخانه­ Trialeurodes vaporariorum (Hem: Aleyrodidae) و زنبور پارازیتوئید آن­Gahan  Encarsia formosa مورد ارزیابی قرار گرفت. در ارزیابی اثر کشندگی سه فرمول تجاری بیشترین اثر کشندگی بعد از ۷ روز روی تخم با LC۵۰ معادل ۷۱/۷۷۴ پی­پی­ام در فرمول نیم­بسیدین مشاهده شد. نیم­بسدین بعد از ۷۲ ساعت روی پوره سن سوم و حشره کامل به­ترتیب با LC۵۰ معادل ۸۹/۴۰۲ و ۵۱/۶۵۵ پی­پی­ام بیشترین اثر کشندگی را نشان داد. تاثیر مشابه روی زنبور پارازیتوئید حاصل شد. در ارزیابی ترجیح تخم­ریزی زنبور E. formosa به روش­انتخابی و غیر­انتخابی تمایل زنبور به پوره­های تیمار شاهد بیشتر از تیمار فرمول­ها بود و در بین فرمول­ها بیشترین تخم­ریزی زنبور پارازیتوئید در فرمول تجاری کوفا مشاهده شد (۶۶/۴۲ درصد). نتایج این بررسی نشان داد هر سه فرمول تجاری قابلیت به­کارگیری در مدیریت تلفیقی این آفت را دارند و در هنگام ظهور و به­کارگیری زنبور پارازیتوئید E. formosa فرمول تجاری کوفا و در شرایط عدم حضور و فعالیت زنبور پارازیتوئید فرمول نیم­بسیدین قابل توصیه می­باشد.

کلیدواژه ها

ترجیح تخم ریزی, زنبور پارازیتوئید, سفیدبالک گلخانه, سمیت, فرمولاسیون های تجاری چریش

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.