ارزیابی تناسب اراضی زراعی دیم با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار (مطالعه موردی: حوضه سملقان)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: اولین همایش بین المللی و دومین همایش ملی مدل سازی و فناوری های جدید در مدیریت آب
  • کد COI اختصاصی: MIWM02_021
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 284
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا زراعتکار

دانشجوی دکتری علوم و مهندسی منابع آب، پردیس کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند،

علی شهیدی

دانشیار گروه علوم و مهندسی آب، پردیس کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند

هادی معماریان

دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، پردیس کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند

چکیده

آگاهی از نوع و درصد کاربری و پوشش های مختلف، نیازی بنیادی جهت شناخت و مدیریت منطقه است. بنابراین در این راستا ارزیابی پتانسیل اکولوژیکی جهت کاربری کشاورزی بر اساس اصول، الگوها و دستورالعمل های صحیح در راستای بهره گیری درست و اصولی براساس توانمندی طبیعی منطقه و ممانعت از تخریب و فرسایش بیشتر ضروری به نظر می رسد. هدف از این پژوهش، تعیین تناسب اراضی برای فعالیت کشاورزی دیم در حوضه سملقان می باشد. معیارهای ارزیابی شامل تغیرات شیب و ارتفاع، همسایگی با منابع آبی، اراضی کشاورزی و دیم، آبادی ها، وضعیت خاک، تناسب، بارش، همسایگی با آبراهه براساس الگوها و دستورالعمل های پیشنهادی استخراج شده از منابع علمی در تناسب سازی و استعدادیابی مکانی اراضی دیم می باشد. در ادامه با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن دهی معیارها و زیرمعیارها انجام پذیرفت و در نهایت کلیه لایه ها با روش ترکیب خطی وزن دار (WLC) در نرم افزار ادریسی تلفیق شدند. نتایج نشان داد که در مجموع، ۶۴/۹۴ درصد از منطقه برای فعالیت کشاورزی دیم دارای پتانسیل می باشد. همچنین از حدود ۱۰۶۰ کیلومترمربعی که برای کشاورزی دیم درجه ۳ و ۴ در منطقه موردمطالعه قابلیت اجرا دارد، فقط در ۴/۲۴۵ کیلومترمربع معادل حدود ۲۲ درصد آن در منطقه به صورت بالفعل استفاده متناسب انجام می گیرد که در این مناطق، بدلیل مناسب بودن شرایط، فعالیت های کشاورزی بایستی تقویت و توسعه یابد. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، بین کاربری فعلی اراضی و پتانسیل سرزمین برای کشاورزی دیم در منطقه، رابطه ی متعادلی برقرار نیست که این امر قطعا موجب تضییع منابع خواهد شد.

کلیدواژه ها

تناسب اراضی، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، حوضه سملقان، ترکیب خطی وزن دار.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.