تبادل دو گانه K-Ca توسط یک رس جدا شده از خاک با مینرالوژی غالب ایلایت (میکا): ۱- اثر تخلیه-فروریزش رس ایلایت (میکا) بر انتخابگری K-Ca
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 48، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-48-1_014
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 76
نویسندگان
دانشیار دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
چکیده
در این مطالعه اثر تخلیه پتاسیم از یک رس ایلایت جدا شده از خاک بر انتخابگری تبادلی K-Ca در قدرت یونی ۳/۰ مولار مورد بررسی قرار گرفت. در اثر تیمار رس با محلول تترا فنیل برات سدیم + کلرید سدیم برای مدت زمان های ۶ ، ۲۵ و ۱۵۰ ساعت به ترتیب ۱/۲۲، ۸/۳۰ و ۷/۴۰ درصد از پتاسیم کل از نمونه های رس آزاد گردید. سرعت تخلیه پتاسیم در ابتدا خیلی بیشتر بود و با گذشت زمان کاهش یافت. با افزایش درصد تخلیه ظرفیت تبادل کاتیونی (CEC) نیز افزایش یافت که گویای آنست که حداقل بخشی از پتاسیم آزاد شده از رس تخلیه گردیده است. در این بررسی خطای اندازه گیری کلسیم تبادلی در صورت عدم تصحیح انحلال آهک بین ۲/۳۱ تا ۷/۷۶ درصد بود. برآورد تفاضل دفع و جذب آنیونی نیز نشان داد که در این رس ها جذب آنیونی بیشتر از دفع آنیونی می باشد. مقایسه همدما های تبادلی K-Ca با همدمای عدم ترجیح نشان داد که در رس تخلیه نشده تا ۸/۰K≤Ẽ و در رس های تخلیه شده تا ۷۶/۰K≤Ẽ پتاسیم نسبت به کلسیم و در ۸/۰K> Ẽ کلسیم اندکی بر پتاسیم ترجیح داده می شود. مقایسه همدما های تبادلی رس های تخلیه شده با هم نشان داد که تخلیه پتاسیم از رس ظاهرا بر ویژگی های ترجیحی تبادلگر اثری نداشته است. دیفرکتوگرام های حاصل پس از اعمال تیمار با جز هم ارز ۰۵/۰ پتاسیم نشان داد که در جریان تبادل K-Ca فرو ریزش لایه ای صورت گرفته است، اما مقادیر CEC گویای آن است که فروریزش لایه ای در این رس ها کامل نبوده است. با افزایش قدرت یونی ترجیح ظاهری K+ افزایش یافت و با کاهش آن یا رقیق شدن محلول تعادلی، Ca۲+ بیشتری جذب گردید. تفاوت همدما ها در دو قدرت یونی متفاوت بیانگر اثر رقت-ظرفیت می باشد.کلیدواژه ها
K-Ca exchange, K-depleted illite, Ionic strength, NaTPhB, Selectivityاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.