ارزیابی روش های مختلف و پیشنهاد یک روش جدید برای بازسازی خلاءهای آماری داده های دمای کمینه روزانه در ایستگاه های ارتفاعی ایران

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 48، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-48-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 172
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جابر رحیمی

دانشجوی دکتری /دانشگاه تهران

علی خلیلی

استاد/دانشگاه تهران

جواد بذر افشان

دانشیار/دانشگاه تهران

چکیده

داده­های دمای حداقل روزانه مهم­ترین نیاز پژوهش­های اقلیمی و همچنین مطالعات تاثیر تغییر اقلیم در زمینه سرماهای زودرس پاییزه، دیررس بهاره، طول مدت سرما، ارزیابی پتانسیل تولید محصولات باغی و زراعی وابسته به سرمازدگی و نهایتا امنیت غذایی است. از نگاه دیگر، به رغم آنکه ایستگاه­های مناطق مرتفع نقش مهمی در صحت برآورد شیب ارتفاعی آماره­های دما و میدانی کردن آنها دارند، تعدادشان در ایران بسیار معدود بوده و اغلب آنها از نظر آماری واجد گسستگی های زیادی هستند و بازسازی آنها برای مطالعاتی که مبتنی بر دوره­های آماری همگن طولانی هستند، امری ضروری محسوب می­شود. هدف از این بررسی، مقایسه روش­های مختلف بازسازی داده­های روزانه دمای کمینه در ایستگاه­های مرتفع و معرفی برترین روش­ها برای ترمیم و گسترش سری­های زمانی مربوطه در دوره اقلیمی همزمان با ایستگاه­های قدیمی ایران است. برای این منظور، ۱۲ ایستگاه که ارتفاعی بیشتر از ۱۹۰۰ متر داشتند، انتخاب و از دوره های موجود آماری آنها ۵۰۰ دمای کمینه روزانه به طور تصادفی حذف و همان داده­ها با استفاده از ۳۱ روش کلاسیک موجود و یک روش پیشنهادی جدید مبتنی بر توزیع تجمعی احتمالات وقوع دماهای کمینه بازسازی گردید و اعتبار هریک از آنها با استفاده از آماره مجذور مربعات خطا و همچنین بررسی حدود خطا در سطح اطمینان ۹۰ و ۹۵% بطور کمی ارزیابی شد. بر اساس نتایج به دست آمده سه روش تحلیل مولفه های اصلی، روش پیشنهادی مبتنی بر تابع توزیع تجمعی احتمالات و روش شبکه عصبی مصنوعی با حدود اعتماد ۹۵% خطای بازسازی به ترتیب ۰/۲±، ۲/۲± و ۱/۳± درجه نسبت به سایر روش­های بازسازی ارجحیت دارند. این بررسی منجر به تکمیل سری آماری دمای کمینه روزانه این ایستگاه­ها در دوره ۲۰۱۰-۱۹۶۵ گردید که در مطالعات تغییر اقلیم و ریسک سرمای زودرس و دیررس و همچنین تغییرات تقویم زراعی در اثر پدیده تغییر اقلیم مورد استفاده قرار می­گیرند.

کلیدواژه ها

بازسازی دمای روزانه, ایستگاه های هواشناسی مرتفع, خطای برآورد دما, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.