ماهیت محاربه* مهدی اسماعیلی[۱]   چکیده آیه ۳۳ سوره مائده به جرم انگاری محاربه و افساد فی الارض پرداخته اما تعریفی از این عناوین بعمل نیاورده است، دسته ای از فقها محاربه و افساد فی الارض را یک عنوان دانسته اند و دسته ای دیگر قائل به دو عنوان مستقل از هم هستند، روایات مرتبط با اعتیاد به قتل ذمی ، آتش کشیدن منازل، سحر و ...همگی ناظر به اینست که افساد فی الارض معنای گسترده تری دارد و محاربه یکی از مصادیق آن می باشد، همچنین در اجزای تعریفی که مشهور فقها از محاربه دارند نیز اختلاف نظر دیده می شود، برخی از فقها مذکر بودن را در تحقق محاربه شرط می دانند و دسته ای دیگر قائل به عدم اشتراط آن هستند. دسته ای از فقها وجود اهل ریبه را شرط می دانند و دسته ای دیگر آن را شرط نمی دانند و همچنین در مورد سلاح، نحوه به صلیب کشیدن، نفی فی الارض و ... نیز اختلاف نظر دیده می شود. در این مقاله سعی شده است به تحلیل ماهیت محاربه پرداخته شود، به دلیل جرم انگاری محاربه در ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی دست یابی به مفاهیم و مصادیق مرتبط با آن از نظر عملی بسیار مفید است.همچنین سعی شده مقارنه ای بین نظرات فقهای امامیه و عامه صورت پذیرد. کلیدواژه ها: محاربه، افساد فی الارض، اهل ریبه، سلاح، نفی فی الارض. * تاریخ دریافت : ۲۰/۹/۹۴ تاریخ پذیرش: ۲۰/۰۵/۹۵ [۱]. عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، گروه حقوق، قائمشهر، ایران.

واژگان کلیدی: محاربه, افساد فی الارض, اهل ریبه, سلاح, نفی فی الارض