امکان سنجی فقهی و حقوقی الغای کیفر اعدام در جرم اخلال در نظام اقتصادی با تاکید بر رویه قضایی در حقوق ایران.

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه علمی فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره: 15، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JJFIL-15-3_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 71
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جبرائیل نوظهور امناب

دانشجوی دکتری حقوق کیفری دانشگاه ازاد اردبیل

آناهیتا سیفی

استادیار حقوق بین الملل،گروه مطالعات زنان، دانشگاه علامه طباطبائی

رضا فانی

استادیار گروه حقوق دانشکده الهیات، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان،

چکیده

مجازات اعدام از چالش برانگیزترین مباحث حقوقی تلقی می شود به طوریکه برخی از نظام های حقوقی تحت تاثیر اسناد حقوق بشری بین المللی و منطقه ای، این مجازات را ملغی نموده اند ولی برخی همچنان آن را در قبال جرایم مهم اعمال می کنند و وحدت نظری در الغای کلی آن در سطح جهان حاصل نشده است. لذا با توجه به اهمیت کیفر اعدام، این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی در بی پاسخ به این سوال می باشد، که آیا امکان الغای کیفر اعدام در جرم اخلال در نظام حقوقی ایران وجود دارد؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که مبانی قانونی در جرم انگاری و کیفرگذاری مجازات اعدام در جرم مزبور، مبتنی بر عنوان کلی حد افساد فی الارض است و از موازین فقهی متقنی برخوردار نیست. مضافا رویه قضایی نیز در رسیدگی به جرم مزبور با چالش هایی از قبیل ابهام در مصادیق، عدم همنوایی سیاست جنایی تقنینی با سیاست جنایی قضایی، تحدید موازین دادرسی منصفانه و حقوق دفاعی متهمان مواجه می باشد. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که با لحاظ قواعد و اصول فقهی و حقوقی از جمله اصل احتیاط در دماء، قاعده دراء، اصول حاکم بر حقوق کیفری و لزوم توجه به موازین حقوق بشری، کیفر اعدام به عنوان پاسخ کیفری سرکوبگرانه می بایست استثنا و محدود به مهمترین موارد گردد و نباید با تفسیری موسع دامنه آن را توسعه داد.

کلیدواژه ها

جرایم اقتصادی, اعدام, اخلال در نظام اقتصادی, افساد فی الارض, رویه قضایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.