محمدتقی شیخی - دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا (س)

ظهور انقلاب صنعتی پیامدهای سریع، مستقیم و فراوانی داشته است که چند برابر شدن تعداد جمعیت و به تعبیری گویاتر، تغییرات کمی و کیفی جمعیت طی قرن جاری یکی از آنها به حساب می آید. بررسی باروری در جوامع مختلف به گونه ­ای مقایسه ای و آشنا شدن با تاریخچه، آمار و ارقام در آن زمینه تا حد زیادی توجه جامعه شناسان جمعیت و برنامه ریزان اجتماعی و امور توسعه را به خود جلب کرده است. در این مقاله رابطه متقابل جمعیت و تکنولوژی نیز مورد ارزیابی قرار گرفته و آثار هر یک بر دیگری تبیین گردیده است. کنترل باروری و نظم جمعیت در گوشه و کنار کشورهای جهان سوم متفاوت است، استفاده تنها %۳ از زنان در سنین باروری از ابزار پیشگیری در غرب آفریقا و ۶۴% در هنگ کنگ تا حد زیادی ما را با شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در بخشهای مختلف جهان اشنا می کند. به طور کلی، دستیابی به توسعه پایدار ثبات نقاط جغرافیایی، تناسب فضا و محیط های شهری و روستایی و ... با اولویت قرار دادن برنامه های جمعیتی و سرمایه­گذاری روی آنها امکان پذیر است. همینطور، در شرایط کنونی فشار رو به تزاید جمعیت بر منابع و سطوح جغرافیایی نه تنها تنگناها و فشارهای اقتصادی را به دنبال آورده، بلکه ارزشهای اجتماعی، فرهنگی، سنت ها، کارایی زیستی و سیاستهای عمومی و نیز تحت تاثیر قرار داده است.

باروری, عوامل بیولوژیک در باروری, جمعیت و تکنولوژی, تحول باروری