احمد خاتمی - استاد دانشگاه شهید بهشتی

بررسی بازتاب اندیشه های کلامی در متون ادبی-عرفانی، از جمله در مثنوی مولانا جلال الدین (۶۷۲-۶۰۴ ه .ق)، از جهات مختلف حایز اهمیت است. دست یابی به مبانی فکری و باورهای دینی و مذهبی عرفا و ادبا قطعا در فهم درست تر آثار ایشان مفید و در نشان دادن میزان تسلط ایشان در به کارگیری اصطلاحات و مفاهیم دینی و کلامی، موثر است. مقاله حاضر می کوشد ضمن بررسی صفات الهی در نزد مهم ترین فرق کلامی اسلامی، آراء متفاوت آنها را درباره کلام الله، به عنوان یکی از جنجالی ترین صفات الهی، جست وجو کند و دیدگاه مولانا را به عنوان شخصیتی که مسایل دینی و کلامی را با عرفان اسلامی در نهایت مهارت و توانایی به هم آمیخته و آن دو را با شهد ادب فارسی در کام مشتاقان ریخته است، بیابد و نشان دهد که آیا نظر او را درباره «کلام الهی» می توان با یکی از فرقه های اسلامی منطبق دانست یا خیر.

صفات خدا, کلام الهی, حدوث و قدم قرآن, مثنوی, مولوی