نام شناسی شخصیت های قصه های عامیانه فارسی (با تکیه بر فیروز شاه نامه)
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، دوره: 15، شماره: 29
- کد COI اختصاصی: JR_KVSHN-15-29_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 54
نویسندگان
تهران
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی
چکیده
این مقاله بر مبنای دانش نامشناسی، به بررسی شخصیتهای قصههای عامیانه می پردازد. مبنای بررسیها قصه فیروزشاهنامه است؛ زیرا در این رمانس عامیانه ۲۳۴ شخصیت با تیپ های اجتماعی مختلف و تنوع نامها دیده میشود. علاوه بر این، با مراجعه موردی به سایر رمانسهای عیاری؛ چون ابومسلم نامه، اسکندرنامه، امیرارسلان نامدار، سمک عیار، حسینکرد شبستری، حمزه نامه و داراب نامه طرسوسی به مقایسه و تحلیل نامهای اشخاص داستانی این آثار نیز پرداخته ایم.هدف این پژوهش، تحلیل و بررسی نام شخصیت های مختلف از منظرهایی؛ چون تیپ اجتماعی، معنا و مفهوم، ساختار، آوا، مکان زندگی و جنسیت است. با این تقسیم بندی نام شخصیت ها بر مبنای تیپ اجتماعی افراد؛ حیوانات و موجودات وهمی و نامهای معنادار و بی معنا و نامهای ساده، مشتق و ترکیبی و نامهای یک هجایی، دو هجایی، سه هجایی، چهار هجایی و بیشتر و نامهای پسوند دار مکانی و نامهای زن و مرد تفکیک و تحلیل شده است. نتایج بیانگر آن است که شاهان۱۷%، صاحب منصبان، جنگجویان، غلامان۹۸%، اربابان معرفت۱%، فرهیختگان۲%، اشرافیان۱%، عیاران۷%، جادوگران۱%، پهلوانان۶%، فرومایگان۴%، زنان۱۰%، پیشه وران و صاحبان مشاغل۳%، کودکان۱%، موجودات وهمی۵% از شخصیت های داستان را به خود اختصاص داده اند. تعداد اسامی بی معنا با ۵۳% اسم، تعداد بیشتری از اسامی و اسامی معنادار با ۴۷% کمترین میزان است. از نظر ساختار نیز نامهای ساده با ۶۷% اسم بیشتر از اسامی مشتق با ۱۳% و اسامی ترکیبی با ۲۰% است. از منظر آوایی نیز نامهای سه هجایی با ۷۲% بیشترین سهم را در بر دارد. از منظر مکان زندگی حدود ۹% اسامی با توجه به پسوند اسمی که دارند به مکان زندگی شخصیت ها اشاره دارند و حدود ۹۱% بدون پسوند مکانی هستند. در کل از میان شخصیت های این داستان ۱۰% را زنان و ۹۰% را مردان در بر گرفته اند.کلیدواژه ها
فیروزشاهنامه بیغمی, نام شناسی داستان, قصه های عامیانه فارسیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.