محمود چناری - کارشناس آبیاری -زهکشی و کارشناس ارشد هوا شناسی کشاورزی
عبدالغفور احمدپور - کارشناس ارشد خاک شناسی.

نیشکر گیاهی آب دوست است و در خوزستان از نیمه ی تابستان تا نیمه ی پاییز، کشت می شود. با شرایط خوب بهره برداری،ریشه ی آن در عمق 50-10 سانتی متری خاک قرار می گیرد و بیش از پنج سال پایدار است. بهترین زمان برداشت محصول نیاز آبان تا پایان اسفند هر سال می باشد. مصرف آب نیشکر در خوزستان، متناسب با بافت خاک و زمان آبیاری، 1800-1200مترمکعب در هکتار در هر بار آبیاری، میانگین دور آبیاری گیاه کشت اول و بازرویی های آن به ترتیب نزدیک به 30 و 25 بار درمدت یک سال میباشد. نزدیک به 90 % مصرف آب نیشکر در دورهی رشد حداکثر- شش ماه نخست سال- است.در خشکسالی های شدید و بسیار شدید، حجم آب رودخانه ی کارون به شدت کاهش می یابد که باعث افزایش غلظت املاحآب می گردد. با محدودیت برداشت آب، برنامهی معمول آبیاری نیشکر، به میانگین نزدیک به 15 بار در طول فصل رشد کاهشمی یابد و سبب مشکلاتی، مانند خشکی بیش تر سطح خاک و جریان شدیدتر آب مویینگی از عمق خاک به سطح زمین، می -گردد. افزایش شدت جریان معکوس آب، نمک بیش تری را به سطح خاک جابه جا کرده، اطراف ریشه را بیش تر شور می نماید .آستانه ی تحمل شوری گیاه نیشکر 1,7 دسیزیمنس بر متر و جزء گیاهان نیمه حساس به شوری است . در مناطق نیشکرکاریخوزستان حداکثر شوری خاک برای کشت نیشکر 4 دسی زیمنس بر متر در نظر گرفته می شود. البته این در وضعیتی است کهدر هر بار آبیاری، آب مورد نیاز برای خاکشویی نیز منظور شده باشد . در واحدهای کشت و صنعت توسعه ی نیشکر جنوب اهواز مقادیر اندازه گیریشده میانگین EC آب رودخانه نزدیک به هم و در واحد امیر کبیر در محل ایستگاه پمپاژ اصلی در شرایط ترسالی و نرمال نزدیک به 1,3 و در زمان خشکسالی ها به بیش از 2,5 و حداکثر آن در خشکسالی های 86 و 87 به بیش از4 دسیزیمنس بر متر رسیده است . همچنین در این واحد میانگین EC مزارع، پس از برداشت در سال های 85، 86، 87 و 88 به ترتیب 3، 3، 8، 3، 5، 6 و 1، 7 دسی زیمنس بر متر م یباشد که افزایش شوری مزارع را در خشکسالی های پیاپی نشان می دهد. میانگین رشد نیشکر، در هفته ی هفتم اندازه گیری، یعنی اول تابستان سال های 85، 86، 87 و 88، به ترتیب 86، 64، 1، 43 و 7،38 سانتی متر و در در پایان دوره ی رشد در هفته ی بیست و سوم اندازه گیری یعنی نیمه ی مهرماه به ترتیب 1، 234، 220، 172 و 2، 138 سانتی متر می باشد که کاهش رشد نیشکر و در پی آن، کاهش عملکرد در هنگام خشکسالی ها آشکارا دیده می شود.شود.

نیشکر، کارون، خشکسالی، بازرویی، املاح آب EC