جانمایی مخازن استحصال آب باران در مناطق شهری با استفاده از مدل شبیه ساز SWMM (مطالعه موردی: منطقه یک تهران)
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: مجله علمی سامانه های سطوح آبگیر باران، دوره: 5، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JIRCSA-5-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 111
نویسندگان
مهندسین مشاور آبادگران فلات شرق
the Research Institute of petroleum industry, Tehran
دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده
قرار گرفتن کشور ایران روی کمربند مناطق خشک کره زمین در نتیجه کاهش بارندگی و ضریب تغییرات زمانی و مکانی بالای آن اهمیت برنامه ریزی و مدیریت منابع آبی کشور را دو چندان نموده است. بر این اساس مدلسازی یکی از راههای بررسی احتمال بالقوه وقوع سیلاب به واسطه تغییر کاربری میباشد. هدف از این تحقیق جانمایی مخازن استحصال آب باران برای تامین بخشی از نیاز آبی فضای سبز در سطح منطقه یک شهر تهران با کمک مدل SWMM میباشد؛ تا بتوان ضمن استفاده بهینه از منابع آبی، خسارت حاصل از تجمع رواناب در مناطق پایین دست و افزایش آلودگی در این مناطق را کاهش داد. به منظور شبیهسازی بارش-رواناب از مدل SWMM استفاده شد. پس از اجرای مدل برای تایید اعتبار و کارایی مدل از ۲ واقعه برای واسنجی مدل و ۱ واقعه برای ارزیابی مدل استفاده شد، به منظور ارزیابی کارایی مدل از ضریب ناشساتکلیف استفاده شد، با توجه به این که مقدار ناش به دست آمده برای ۳ واقعه بیش از ۵/۰ بود از این رو دقت مدل مورد تایید قرار گرفت. در ادامه برای جانمایی مخازن استحصال آب باران اقدام به تعیین فاکتورهای موثر گردید؛ بر این اساس نزدیکی محل تجمع آب باران به محل مصرف، حجم قابل توجه رواناب، سایت مناسب احداث مخزن و مالکیت شهرداری به عنوان فاکتورهای اصلی و فاصله با شبکه توزیع آب خام، وجود مخزن و سابقه آبگرفتگی، محدودیت تامین آب و نیاز توسعهای آینده به عنوان فاکتورهای فرعی معرفی گردیدند. در این بخش از قابلیتهای ابزار GIS با کمک تصاویر ماهوارهای استفاده گردید. نتایج بیانگر وجود ۲۳ نقطه مناسب برای ذخیرهسازی رواناب جهت استفاده در آبیاری تکمیلی فضای سبز منطقه یک شهر تهران میباشد به نحوی که در هر واقعه بارندگی به ترتیب با دوره بازگشت دو و پنج ساله حدود ۳۸۹۱ و ۴۸۸۰ متر مکعب رواناب حاصل از بارندگی از ۲۳ نقطه پیشنهادی عبور مینماید. نتایج نشان دهنده پتانسیل بالای منطقه برای توسعه سیستم های استحصال آب باران میباشد تا با استفاده بهینه از منابع آب نامتعارف، برداشت از منابع آب زیرزمینی کاهش یافته و بخشی از مشکلات موجود برای حفظ، نگهداری و توسعه فضای سبز منطقه بر طرف گردد.کلیدواژه ها
Keywords: Rainwater storage, Urban runoff, Water resource management, SWMM model, ذخیره سازی آب باران, رواناب شهری, مدیریت منابع آب, مدل SWMMاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.