مژگان میرغفوروند - دکترای تخصصی بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
سکینه محمد علیزاده چرندابی - دکترای تخصصی بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
فاطمه عباسعلیزاده - استادیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
مینا شیردل - دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، مرکز تحقیقات دانشجویی، شعبه بین المللی ارس، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.

مقدمه: خونریزی بعد از زایمان، باعث ایجاد کم خونی و کاهش ذخایر آهن می شود. پیشگیری از خونریزی بعد از زایمان، می تواند نقش مهمی در ارتقاء سلامت زنان داشته باشد. برخی مطالعات، نشان دهنده تاثیر مثبت ترانکسامیک اسید در این زمینه می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیینتاثیر ترانکسامیک اسید بر روی سطح هموگلوبین و هماتوکریت بعد از زایمان در زنان کم خطر از نظر خونریزی پس از زایمان انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سوکور در سال ۱۳۹۱ بر روی ۱۲۰ زن باردار مراجعه کننده جهت زایمان واژینال به مرکز آموزشی- درمانی الزهراء تبریز انجام شد. افراد با روش بلوک بندی تصادفی در دو گروه ۶۰ نفری قرار گرفتند. هر دو گروه بعد از زایمان جفت، ۱۰ واحد اکسی توسین دریافت کردند. به گروه مداخله بعد از خروج شانه قدامی، یک گرم ترانکسامیک اسید وریدی و به گروه کنترل، دارونمای ترانکسامیک اسید در ۲۰۰ میلی لیتر نرمال سالین در عرض ۱۰ دقیقه انفوزه شد. ۱۲-۱ ساعت قبل و ۲۴-۱۲ ساعت بعد از زایمان از بیماران نمونه خون جهت سنجش هموگلوبین و هماتوکریت گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۱۳) و آزمون های کای دو، فیشر، مجذور کای روند، تی مستقل و تی زوج انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: قبل از مداخله، میانگین هموگلوبین و هماتوکریت در گروه مداخله به ترتیب ۹/۰±۹/۱۲ گرم بر دسی لیتر و ۳/۲±۳/۳۸ درصد و در گروه کنترل ۹/۰±۰/۱۳ گرم بر دسی لیتر و ۰/۲±۸/۳۸ درصد بود (۰۵/۰p>). بعد از مداخله میانگین افت هموگلوبین در گروه مداخله ۹/۰± ۴/۱ و در گروه کنترل ۰/۱± ۷/۱ گرم بر دسی لیتر بود (۱۱/۰=p). میانگین افت هماتوکریت در گروه مداخله ۳/۲± ۷/۳ و در گروه کنترل ۰/۳± ۸/۴ درصد بود (۰۳/۰=p). نتیجه گیری: تجویز ترانکسامیک اسید تاثیر معنی داری در کاهش میانگین افت هماتوکریت پس از زایمان دارد. بنابراین، احتمال می رود استفاده از این دارو به ارتقاء سلامت مادران در دوره پس از زایمان کمک کند.

ترانکسامیک اسید, زایمان, کم خونی, هماتوکریت, هموگلوبین