تابوها و نقش آن در رشد و هدایت ذوق های ادبی با نگاهی به اشعار فرخی سیستانی، منوچهری دامغانی، فردوسی و ناصرخسرو
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: مجله عرفانیات در ادب فارسی، دوره: 3، شماره: 10
- کد COI اختصاصی: JR_ERFAN-3-10_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 82
نویسندگان
چکیده
رشد و هدایت ذوقهای ادبی تحت تاثیر عوامل بسیاری از جمله تابوهاست که مهمترین عامل در این امر محسوب می شود. پلیدی ها و تقدس های رشد یافته، بدون زمینه منطقی و دلیل موجه و با منشاء و ریشه نامشخص، باورها و اندیشه هایی را در جامعه می پرورد که نه تنها عملکرد عوام، بلکه اندیشه شاعران را در خود تنیده و بدان خط سیر ویژه می بخشد. بررسی روش شناختی در بعضی از متون نظم، منجر به مطالعهای مقایسهای بین شاعرانی با روش واحد و ذوق های ادبی متفاوت می شود. در این مقاله، مقایسه تابوها و تابو شکنیهای « فرخی سیستانی »،« منوچهری دامغانی » ، « فردوسی » و « ناصرخسرو »، ما را بر آن می دارد که در این نوع تحلیل و موازنه، ذوق ادبی را جانشین نوع ادبی نماییم و به نظر می رسد این چهار شاعر، روشی واحد ( ستایش گویی ) را، در عین تفاوت محتوا و درون مایه های شعری، برای مقاصد متفاوت برگزیدهاند و تابوها که بیش از هر چیز، بن مایه سروده های ایشان را شکل می دهد، ذوق ادبی را در هر یک دیگرگونه کرده است. با این که « تابوی دربار » فرخی و منوچهری را به اثبات برتری درباریان و « تابوی اسطوره » فردوسی را به احیاء اسطوره ها و تاریخ، و « تابوی دین » ناصرخسرو را به اثبات عقاید اسماعیلیاش برانگیخته است، اما بن مایه روش هر چهار سراینده، یکی است: پیوند با یک تابو و شکستن تابویی دیگر. به هر روی به نظر می رسد که نتایج این جستار قابل تسری به سایر شاعران و دیگر اشعار نیز باشد؛ چرا که قلمروها و حریم ها انگیزهای می شوند برای سرودن، و به این ترتیب ارزش ها و ضد ارزش ها در متون جان می گیرند؛ تابویی متولد می شود و تابویی دیگر می شکند و از بین می رود.کلیدواژه ها
taboo, literary taste, Farrokhi Sistani, Manuchehri, Ferdowsi, Naser Khosro, تابو, ذوق ادبی, فرخی سیستانی, منوچهری دامغانی, فردوسی, ناصرخسرو .اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.