چالش های شناختی در غزلیات سعدی

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: مجله عرفانیات در ادب فارسی، دوره: 4، شماره: 14
  • کد COI اختصاصی: JR_ERFAN-4-14_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 54
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمود حکم آبادی

صفورا کاظمیان

چکیده

یکی از مقولاتی که در سروده­ها بحث­ برانگیز است، اعتقاد سراینده به جبر و اختیار است. از آن­جاکه شاعر گاهی خود را جبری معرفی می­کند و گاهی قایل به اختیار است، نتیجه­گیری را دشوار می­کند. امروزه روان­شناسان شناختی با تکیه بر سبک­های اسنادی، دوگانگی تفکر شاعران را توضیح می­دهند. از دید روان­شناسان، آن­که قایل به جبر است دارای مکان کنترل بیرونی( External control )، و آن­که قایل به اختیار است، دارای مکان کنترل درونی(Self control ) است. در این جستار با استفاده از نظریه سبک­های اسنادی، سروده­های مبتنی بر جبرگرایی و اختیارگرایی سعدی کاویده می­شود تا مکان کنترل         ( Locus of control )سعدی آشکار شود و نه باور او به نحله کلامی خاص. سپس رابطه بین مکان کنترل و شناخت معیوب در سروده ها بر اساس نظریه خطای شناختی              (Cognitive errors ) در روان­شناسی بررسی می­شود. در این مقاله سعدی دارای مکان کنترل درونی تشخیص داده شده است. خطاهای شناختی موجود در ابیات نیز به دو خطای تفکر دو مقوله­ای(Thinking of the two categories) و فاجعه سازی ( Catastrophising) محدود می­شود که از آن­ دو با عنوان چالش­های شناختی نام برده شده است.

کلیدواژه ها

Saadi, cognitive psychology, control place, two-dimensional thought, tragedy creation., سعدی, روان شناسی شناختی, مکان کنترل, تفکر دو مقوله ای, فاجعه سازی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.