ذهنیت و زبان سورئال در تمهیدات عین القضات

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله عرفانیات در ادب فارسی، دوره: 10، شماره: 39
  • کد COI اختصاصی: JR_ERFAN-10-39_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 242
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عباس باقی نژاد

دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه

بابک حشمت نجف آباد

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

چکیده

«تمهیدات» عین­القضات همدانی که از آثار و متون معتبر صوفیه به شمار می­آید، افزون بر اعتبار عرفانی و معنوی، دارای ارزش­های زیباشناختی، بیانی و زبانی ویژه است. نویسنده این کتاب از شگردهای خاصی استفاده نموده تا بتواند آموزه­های معنوی خویش را که عمدتا ماهیتی نامتعارف دارند، به مخاطبانش منتقل سازد. او در جهتبازگویی تجربه­های روحی، تبیین افکار­ و روایت الهامات و واقعات خویش از شیوه­ها و شگردهایی سود برده که با رویکرد سورئالیست­ها همسانی دارد. از این روی تجلی و نمود برخی مولفه­های سورئالیسم در متن «تمهیدات» قابل مشاهده است که موضوع بحث و تحلیل این مقاله است. این مولفه­ها شامل «شیوه بیان نقیضی»، «لحظه شگفت»، «خواب و رویا»، «طنز و مطایبه» و «عین و ذهن» است. عین­القضات با بهره­مندی از «شیوه بیان نقیضی» امکانی برای عدول از معهودات و ارایه ترسیم تازه و متفاوتی از واقعیت را فراهم می­آورد؛ «لحظه شگفت» یا «لحظه سورئالیستی» زمانی در «تمهیدات» نمود می­یابد که وی قصد می­کند چگونگی فاصله­گرفتن ذهن را از حوزه­های شناخته شده، نشان دهد و به موازات آن، درک رخدادهای شگفت و نامتعارف را بر مخاطب میسر سازد؛ او با «خواب و رویا»، زمینه بیان چندوچون تجربه­های انحصاری و در عین حال باطنی و  شهودی خویش را فراهم می­کند؛از طریق «طنز و مطایبه» مجالی می­آفریند تا تفسیر خلاقانه و مطایبه­آمیز از مفاهیم به دست دهد تا موجب تامل مخاطب در آن­ها شود و «عین و ذهن» در «تمهیدات»، زمانی تجلی می­یابد که عین­القضات می­خواهد دریافت­های ذهنی و درونی خود را با استفاده از عناصر بیرونی، ملموس و قابل فهم سازد.

کلیدواژه ها

Eynolghozat, discretion, discipline, mysticism, Surrealism, Mentality, language, عین القضات, تمهیدات, عرفان. سورئالیسم. ذهنیت, زبان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.