حیدر حسین نژاد - Assistant Professor, Department of Anesthesiology, Islamic Azad University, Shahrood Branch, Shahrood, Iran
مسعود رزاقی - Assistant Professor, Department of Anesthesiology, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran

زمینه و هدف : فشار ورید مرکزی (central venous pressure: CVP) یکی از پایش های ضروری طی عمل جراحی پیوند عروق کرونر است. گذاشتن کاتتر ورید محیطی و اندازه گیری فشار آن (peripheral venous pressure: PVP) به نسبت کاتتر ورید مرکزی راحت تر، کم عارضه تر و کم هزینه تر است. این مطالعه به منظور مقایسه فشار ورید مرکزی با فشار ورید محیطی جلوی آرنج در جراحی پیوند عروق کرونر قلب در سه مرحله زمانی قبل از پمپ، روی پمپ و بعد از پمپ انجام شد. روش بررسی : این مطالعه توصیفی تحلیلی روی ۸۴ بیمار (۵۸ مرد و ۲۶ زن) با کلاس فیزیکی ASA III داوطلب پیوند عروق کرونر قلب مراجعه کننده به بیمارستان شفا کرمان طی دی ماه ۱۳۸۶ تا مرداد ماه ۱۳۸۷ انجام شد. پس از برقراری بیهوشی با فنتانیل با دوز ۱۰میکروگرم در کیلوگرم، دیازپام با دوز ۰.۲ mg/kg ، اتومیدیت با دوز ۰.۴ mg/kg ، آتراکوریم با دوز ۰.۵ mg/kg و یا پاولن با دوز ۰.۱ mg/kg برای تمام بیماران تنفس کنترله برقرار شد. نگهداری بیهوشی با سوفنتانیل (۱cc) و میدازولام (۱ mg/۱۰kg) صورت گرفت. سپس کاتتر ورید مرکزی برای تمام بیماران گذاشته شد. وریدهای ناحیه جلوی آرنج ورید بازیلیک با کاتتر کانوله گردید. هر دو کاتتر به یک سیستم اندازه گیری متصل شدند. سپس برای هر بیمار CVP و PVP هم زمان و به فواصل هر ۲۰ دقیقه در سه مرحله زمانی قبل از پمپ، روی پمپ و بعد از پمپ اندازه گیری شد. میانگین مقادیر و سپس هماهنگ یا ناهماهنگ بودن تغییرات ثبت شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری STATA-۱۰ و آزمون آماری ANOVA و رگرسیون خطی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : میانگین CVP قبل از پمپ ۰.۹±۶.۸ میلی مترجیوه و میانگین PVP ۱±۸.۸ میلی مترجیوه و ضریب همبستگی این دو متغیر ۰.۶۷ بود و اختلاف میانگین CVP و PVP ۲± میلی مترجیوه تعیین شد (P<۰.۰۵). میانگین CVP روی پمپ ۱±۳.۹ میلی مترجیوه و میانگین PVP ۱±۷.۶ میلی مترجیوه و ضریب همبستگی آنها ۰.۴۶ بود. اختلاف میانگین این دو متغیر ۳.۷± میلی مترجیوه بود (P<۰.۰۵). میانگین CVP بعد از پمپ ۱±۶.۵ میلی مترجیوه و میانگین PVP ۱±۸.۵ میلی مترجیوه و ضریب همبستگی آنها ۰.۷۲ بود. اختلاف میانگین این دو متغیر ۲± میلی مترجیوه بود (P<۰.۰۵). نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد که CVP و PVP در جراحی پیوند عروق کرونر قلب حتی در شرایط روی پمپ که تغییرات همودینامیک شدیدتر است؛ با یکدیگر رابطه دارند و جهت تغییرات آنها با یکدیگر هماهنگ است. لذا PVP می تواند به عنوان یک جایگزین مفید بالینی برای تخمین CVP به کار رود.

Central venous catheter, Peripheral venous pressure, Coronary arterial bypass graft, کاتتر ورید مرکزی, فشار ورید محیطی, پیوند عروق کرونر, پمپ قلبی ریوی