فرشاد رستمی - کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
بهرام گسیلی - استادیار، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

خانه ، هم به معنای کالبدی و هم معنوی نیازی است که از ابتدای زندگی با آدمی همراه بوده و خواهد بود .متاسفانه در ساخت و ساز های مسکن امروز ،کیفیت فضا، شرایط زمینه و نیاز های انسانی کمتر دیده می شود و نتیجه این امر شهر هایی کمتر دارای هویت و خانه هایی غیر قابل حیات و نهایتا از بین رفتن تدریجی بافت اصیل شهر ها شده است. پژوهش حاضر در پی مرور سیر تحول خانه در بافت های تاریخی است و بررسی این مهم که بافتهای تاریخی بستر مناسب شکل گیری سکونت گاههای معاصر است پیشنهاداتی برای طراحی معماری مجتمع مسکونی در بافت تاریخی داده شود. بافت تاریخی شهر اردبیل در این پژوهش مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. روش پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی انجام خواهد گرفت که در مرحله نخست، جمع آوری اطلاعات و مطالعات کتابخانه ای، انجام خواهد شد. سپس به بررسی بافت تاریخی اردبیل پرداخته می شود. نتایج حاکی از آن است که خانه ها در بافت تاریخی شهر اردبیل متراکم و درونگرا، فضایی خصوصی را برای زندگی خانوادگی فراهم می کرد. که معمولا اصل محرمیت در طراحی و احداث آن رعایت می شود. بیشترین خانه های این شهر، تک هسته ای بودند و تعداد اندکی از خانه های متعلق به اعیان و اشراف و رجال دو هسته ای یعنی متشکل از دو واحد تقریبا متمایز اما پیوسته بودند.

سیر تحول، سازمان فضایی، خانه، مسکن، دوره معاصر، بافت تاریخی، شهراردبیل