زهرا السادات اسدی - گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارتش، تهران، ایران
مریم افشاری - مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران
مهدی کنگاوری - کمیته پژوهشی دانشجویان، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
فاروق محمدیان - گروه مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار، مرکز تحقیقات بهداشت محیط، پژوهشکده توسعه سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی عضلانی از جمله عوامل شایع آسیب های شغلی و  ناتوانی در کشورهای جهان به شمار می رود. یکی از دورانی که افراد در معرض خطر اختلالات اسکلتی عضلانی می باشند، دوران سربازی است. با توجه به اهمیت سلامت سربازان که یکی از ارکان اصلی نظامی کشور هستند و با عنایت بر اینکه مطالعات قبلی بیشتر به بررسی سایر مشاغل پرداخته اند. لذا  این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برنامه مداخله ای برسطح ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی بر روی سربازان در بخش های مختلف یک واحد نظامی انجام گردید. روش ها: مطالعه حاضر یک پژوهش نیمه تجربی بود که بر روی ۱۴۰ نفر از کارگران مرد مشغول بکار حمل دستی بار در واحدهای مختلف یک منطقه نظامی در جنوب ایران، در سال ۱۳۹۸ انجام شد. نمونه ­گیری به شیوه نمونه گیری در دسترس بود. ارزیابی و تعیین سطح ریسک خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی با استفاده از نرم افزار ارزیابی سریع مواجهه(QEC)  انجام شد. مداخله آموزشی برای گروه مداخله به تعداد ۴ جلسه آموزشی ۶۰ دقیقه ای برگزار شد. یک ماه پس از اتمام مداخله آموزشی مجددا ارزیابی سطح ریسک خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی در هر دو گروه تعیین شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری ۲۴-SPSS صورت گرفت. یافته ها: سطح ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی بعد از مداخله آموزشی در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل کاهش پیدا کرده است و از لحاظ آماری و معنادار بود (۰/۰۵>P < /span>). همچنین بعد از مداخله آموزشی در دو گروه مداخله و کنترل از لحاظ سطح مواجهه با ریسک فاکتورهای ارتعاش، سرعت در کار و استرس شغلی تغییراتی در سطح ریسک ایجاد نشده بود و از لحاظ آماری آموزش باعث تفاوت معنادار در این سه فاکتور نشده است (۰/۰۵

). سطح ریسک مواجهه کل بدن برای اختلالات اسکلتی عضلانی در دو گروه مداخله و کنترل بعد از مداخله آموزشی از لحاظ آماری معنادار می باشد (۰/۰۵>P < /span>). نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق حاضر میزان اختلالات اسکلتی عضلانی در سربازان بالا بود و تمرینات اصلاحی تاثیر معنی داری بر اختلالات اسکلتی عضلانی داشت. از آنجایی که اختلالات اسکلتی عضلانی قابل پیشگیری هستند می توان نتیجه گرفت که آموزش های برنامه ریزی شده به جامعه هدف از جمله مداخلات آموزشی می تواند موثر و مفید باشد.

مداخله, حمل صحیح بار, وضعیت بدنی, سربازان, واحد نظامی