سعیده حسین زاده بقائی - کارشناسی ارشد نقاشی ایرانی، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز، آذربایجان شرقی
ابوالفضل عبداللهی فرد - دانشیار و رئیس دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز، آذربایجانشرقی

شاهنامه فردوسی از آثار ادبی و کلاسیک ایران است که بسیاری از داستان های آن از منظر یک اثر رمانسی قابل بررسیاست. این مقاله به روش تحلیلی- تطبیقی و رویکرد نقد اسطورهای به تفسیر و تحلیل ماجراهای هفتخوان رستم و شش نگاره ی مربوط به آن در شاهنامه طهماسبی بر اساس نظریه میتوس رمانس نورتروپ فرای پرداخته است. ضرورت اینتحقیق کمبود پژوهش اسطورهای در آثار هنری و تطبیق آن با نگاره هاست. هدف پژوهش پیشرو شناسایی کهن الگویقهرمان در داستان های هفت خوان رستم بر مبنای نقد اسطوره ای فرای و همچنین بررسی نگاره های مرتبط با هفت خوان- در شاهنامه طهماسبی و قرار دادن آن در نظریه میتوس رمانس است. این مقاله قصد دارد به این سوالات جواب دهد؛ ۱-نقد کهن الگویی بر اساس نظریه فرای در داستان هفت خوان رستم چگونه مطرح می شود؟ ۲- نظریه میتوس رمانس از نظرات چهارگانه نقد فرای، در نگاره های مربوط به داستان هفت خوان رستم در شاهنامه طهماسبی چگونه متجلی شدهاست؟ نتایج به دست آمده نشان میدهد؛ در هفت خوان رستم، واکنش قهرمان در مواجهه با رویدادهای مختلف، معیارهایرمانس گونگی در داستان های هفت خوان را نشان میدهد. اما سرانجام و عاقبت قهرمان داستان با مرحله ششم از مرحلهمیتوس رمانس فرای، متفاوت است. همچنین نتایج به دست آمده از تطبیق و بررسی شش نگاره مربوط به هفت خوان،حاکی از آن است که در این نگاره ها واکنش قهرمان در مواجهه با رویدادهای مختلف، معیارهای رمانس گونگی و مراحلشش گانه آن را در روایت های اسطوره ای هفت خوان نشان میدهد.

نقد اسطوره ای، هفت خوان رستم، میتوس رمانس، نورتروپ فرای، شاهنامه طهماسبی