تیناسادات صدرالغروی - دانشجوی دکتری معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران.
مهناز محمودی زرندی - دانشیار، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال ، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)
فاطمه مهدیزاده سراج - استاد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.

زمینه و هدف: افزایش روزافزون جمعیت و احداث ساختمان های بلند، وجود آلاینده های محیطی در شهرها را چند برابرکرده است. از طرفی افراد برای رفع نیازهای زیستی خود بیش از گذشته از محیط های باز شهری استفاده می کنند. دراین راستا عوامل مختلفی همچون چیدمان ساختمان ها و وجود جریان های مستمر باد می تواند نقش قابل توجهی در پراکنش ذرات آلاینده داشته باشد. مطالعه حاضر در این زمینه و با هدف تعیین تاثیر چیدمان ساختمان های بلند مسکونی بر چگونگی پراکنش ذرات آلاینده، با شناخت جریان هوای شهر تهران انجام گرفته­ استروش­بررسی: دراین پژوهش با استفاده از روشهای توصیفی-تحلیلی و مقایسه­ای با به­کارگیری تکنیک شبیه­سازی با استفاده از نرم­افزار ENVI-met به بررسی و تحلیل رفتارباد پیرامون بناو پراکنش آلاینده­ها پرداخته شده­است. روش گردآوری اطلاعات ازطریق مطالعات کتابخانه­ای و برداشت میدانی صورت گرفته­است.یافته­ها: نتایج با توجه به مدلسازی انجام شده برای دونوع چیدمان متفاوت بلوک شهری انتخاب شده (مجتمع مسکونی سبحان قیطریه تهران) با فرم ساختمانی یکسان، یکی وضع کنونی و دیگری مدل پیشنهادی با چیدمان منظم، نشان می­دهد که تغییر چیدمان بلوک های مسکونی بر جریان هوای طبیعی و سرعت باد بین بلوک ها اثرگذار بوده و مکان­یابی نادرست و غیراصولی ساختمان های بلند باعث تغییر الگوی طبیعی وزش باد و درنتیجه موجب بروز اثرات ثانویه ناشی از رکود یا تشدید جریان باد شده ولذا بر پراکنش ذرات معلق آلاینده موثر است. بحث و نتیجه­گیری: دراین پژوهش نتایج حاصل از دومدل چیدمان ساختمان ها در نرم­افزار و خروجی­های مربوط به شدت وزش باد و میزان ماندآلاینده­ CO، نشان می­دهدکه مدل وضع موجود نسبت به مدل چیدمان پیشنهادی بلوک ها، باتوجه به سرعت باد بالاتر و یکنواخت درکل سایت و نیز ایجاد گردش مناسب جریان هوا در بین بلوک ها که باعث پراکنش ­آلودگی و مانع ماند ذرات معلق آلاینده می­شود، مناسبتر است.

چیدمان ساختمان های مسکونی, پراکنش ذرات معلق آلاینده, جریان هوای طبیعی, Envi-Met