بررسی وضعیت لایه بندی حرارتی در مخزن اول چاه نیمه در راستای مدیریت کیفی منابع آب در دشت سیستان

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 24، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-24-4_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 171
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ایمان همایون نژاد

استادیار، گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور(PNU)، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)

امیرحسام حسنی

استاد، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی-واحد علوم و تحقیقات تهران.

اکرم الملوک لاهیجانیان

دانشیار،گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی-واحد علوم و تحقیقات تهران.

چکیده

زمینه و هدف : آب دریاچه ها و مخازن در مناطق معتدله در برخی از فصول دچار لایه بندی حرارتی می شود و بررسی چگونگی مدل لایه بندی و زمان آن می تواند امکان طراحی یک الگوی مناسب برای مدیریت کیفی آب و حتی پایش را فراهم آورد. این پژوهش با هدف تعیین تغییرات دما در ترازهای مختلف آب و مدل حرارتی مخزن شماره یک چاه نیمه زابل جهت مدیریت بهینه این منبع با ارزش انجام گرفت. روش بررسی: مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی از طریق تعیین ایستگاه نمونه برداری و برداشت آب از ۸ عمق مختلف آب (از سطح آب تا عمق ۱۵ متری) از مهر ۹۴ تا مهر ۹۵ طی ۱۲ ماه بصورت ماهیانه انجام شد. به همراه دما فاکتورهایDO،EC ، TDS و PH در اعماق مختلف مخزن نیز بررسی گردید. در نهایت از تحلیل های آماری چند متغیره برای تفسیر مجموعه داده ها استفاده شد. یافته ها: لایه بندی حرارتی در چاه نیمه از اوایل بهار در اردیبهشت ماه آغاز می گردد و تقریبا در هر سال تا اوایل آبان به مدت ۶ ماه ادامه می یابد این پدیده در اواسط تابستان و تیرماه به شدیدترین حالت خود می رسد. لایه بندی با شروع فصل پاییز بدلیل تغییرات اقلیمی از بین رفته و مخزن همگن می گردد. بحث و نتیجه گیری: فاکتورهای کیفی در این مخزن تحت تاثیر لایه بندی تغییر می کنند اما میانگین آنها در مقایسه با استانداردهای جهانی مناسب بوده و آب مخزن قابلیت کاربری آشامیدنی را دارد. در راستای مدیریت کیفی این منبع باید گفت برداشت آب در بهار و  بخصوص تابستان از ترازهای مختلف آب، کیفیت های متفاوتی را در اختیار مصرف کننده  قرار می دهد و هرچقدر عمق برداشت به بستر نزدیک تر گردد کیفیت آب بدست آمده پایین تر است. اما کیفیت آب در اعماق مختلف دریاچه در پاییز و زمستان تقریبا یکسان و نزدیک بهم است.

کلیدواژه ها

چاه نیمه شماره یک, لایه بندی حرارتی, کیفیت آب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.