جمال رسولی - دانشگاه شهید بهشتی
منصور قربانی - دانشگاه شهید بهشتی
وحید احدنژاد - دانشگاه پیام نور،

مجموعه­ی نفوذی جبال بارز متشکل از چندین توده­ی نفوذی گرانیتوئیدی است که در شرق و شمال­شرق جیرفت و در جنوب استان کرمان قرار گرفته­اند. ترکیب سنگ­شناسی این مجموعه عبارتند از گرانودیوریت، کوارتزدیوریت، گرانیت – قلیایی گرانیت. اما سنگ نفوذی غالب در این منطقه، گرانودیوریت است. کانی­های غالب در ترکیب این سنگ­ها عبارتند از پلاژیوکلاز، پتاسیم فلدسپار، بیوتیت، آمفیبول و کوارتز. ترکیب پلاژیوکلازها متغیر بوده و از آندزین تا لابرادوریت تغییر می­کند. بیوتیت شاخص­ترین کانی فرومنیزین در سنگ­های گرانیتوئیدی جبال بارز است و از نظر ترکیبی بین قطب آنیت و سیدروفیلیت قرار گرفته­ است. بیشتر این بیوتیت­ها از نوع ماگمایی اولیه بوده و بخشی از آن­ها در گستره­ی بیوتیت­های دوبار متعادل شده قرار دارند. بررسی چگونگی اکسایش و احیای ماگمای خاستگاه گرانیتوئیدهای منطقه بر اساس ترکیب بیوتیت، بیانگر برقراری شرایط نسبتا اکسیدی و گریزندگی اکسیژن بالاست. این شواهد نشان می­دهند که گرانیت­های سرشار از بیوتیت منطقه­ی جبال بارز، سری مگنتیتی بوده و ماگما در شرایط اکسایشی و در مرز ورقه­های همگرا تشکیل شده است. بر اساس تیتانیوم در بیوتیت، بین ۶۷۰ تا ۷۲۰ درجه­ی سانتی­گراد در تغییر است. همچنین فشار محاسبه شده براساس آلومینیم کل بیوتیت برای این مجموعه­ی گرانیتوئیدی kb ۸۷/۱ تا  kb۱۵/۰ (با میانگین kb ۳۲/۱) محاسبه شده است. محتوی آلومینیم کل بیوتیت در منطقه، بین ۱۰/۲ تا ۸۰/۲ در تغییر بوده و بر اساس روش یوشیدا و همکاران، سنگ­های گرانیتوئیدی مجموعه جبال بارز، توانایی خوبی در کانه­زایی مس دارند.

Jebale-Barez plutonic complex, mineral chemistry, thermobarometry, AlT content of biotite., مجموعه ی گرانیتوئیدی جبال بارز؛ زمین - دما فشارسنجی؛ محتوی آلومینیم کل بیوتیت.