نقش زهاب اسیدی در تشکیل کانی های زیست محیطی (کانی های ثانویه) در معدن زغال سنگ گلندرود و باطله های کارخانه ی زغال شویی وطنی، استان مازندران

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 19، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-19-2_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 136
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مسلم آقائی کریق

دانشگاه گلستان گرگان

مصطفی رقیمی

دانشگاه گلستان گرگان

غلامحسین شمعانیان

دانشگاه گلستان گرگان

محسن قلی پور

دانشگاه آزاد اسلامی گرگان

چکیده

اکسایش کانی­های سولفیدی موجود در زغال­سنگ و باطله­های معدنی آن منجر به تشکیل زهاب اسیدی معدن می­شود. تبخیر، اکسایش، رقیق­شدگی و خنثی­سازی زهاب اسیدی تولید شده باعث تشکیل کانی­های ثانویه خواهد شد. این کانی­ها به دلیل گستردگی زیاد سطحی توان ذخیره­سازی سولفات و بسیاری از فلزات را دارند. برای بررسی­های کانی شناسی و ژئوشیمی کانی­های زیست ­محیطی تشکیل شده از محل انباشت باطله­ی کارخانه زغال­شویی وطنی و معدن زغال­سنگ گلندرود نمونه برداری شد. براساس نتایج پراش پرتوی ایکس کانی های اپسومیت، هگزاهدریت، ژیپس، هالیت، گوتیت، هماتیت، دولومیت، سیدریت، کائولینیت، مونت­موریویلونیت، ایلیت و کوارتز در فاز اصلی و ژاروسیت در فاز فرعی شناسایی شدند. نتایج تجزیه­ی ژئوشیمیایی حاکی از غنی­شدگی MgO و SO۳ و عناصر جزئی Co ,Cr ,Pb و Rb در کانی­های ثانویه نسبت به نمونه­ی معدن زغال و باطله­هاست. از طرفی عناصر جزئی Ni ,Zn ,Pb ,Cu ,Cr و Co در کانی­های زیست­ محیطی نسبت به­میزان کلارک و میانگین زغال­سنگ­های چین، آمریکا و جهان غنی­ شدگی دارد. کاتیون ها و آنیون های موجود در زهاب های معدنی باطله ها بر اساس نمودار گیبز از خاستگاه سنگ مادری است. بنابر مدل اشباع­شدگی هیدروژئوشیمیایی، در زهاب های باطله کارخانه­ی زغال شویی کانی های گوتیت، هیدروکسیدهای آهن، کلسیت و دولومیت در حال اشباع و سولفات های آهن مانند ملانتریت و ژاروسیت تحت اشباع هستند.

کلیدواژه ها

[۱] Evangelou V. P., “Pyrite Oxidation and its Control“, CRC Press, New York (۱۹۹۵) ۲۹۳. [۲] Lottermoser TTERMOSER B. G., . “Mine Wastes: Characterization, Treatment and Environmental Impacts”, Springer, Berlin (۲۰۰۳) ۳۰۴. [۳] Bernhard D., “Bas, زهاب اسیدی معدن؛ کانی های زیست محیطی؛ استان مازندران؛ زغال سنگ گلندرود.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.