کانی شناسی، سنگ شناسی و سنگ زایی مجموعه ی آتشفشانی سهند، شمال غرب ایران

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 19، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-19-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 260
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فرهاد پیرمحمدی

دانشگاه تبریز

علی عامری

دانشگاه تبریز

احمد جهانگیری

دانشگاه تبریز

منصور مجتهدی

دانشگاه تبریز

چانگ هاوا چن

دانشگاه سینیکا

محمت کسکین

دانشگاه استانبول

چکیده

در منطقه­ی جنوب شرقی تبریز، سنگ­های آتشفشانی سهند با سن پلیوکواترنری در بخش شمال غربی زون ایران مرکزی رخنمون دارند. این مجموعه شامل سنگ­های آذرآواری (توف و ایگنیمبریت) و گدازه­ها (ریولیت، ریوداسیت، داسیت و آندزیت) است که با مرز دگرشیب روی واحدهای رسوبی با سن میوسن قرار دارد. کانی­های اصلی این سنگ­ها شامل پلاژیوکلاز و هورنبلندند که در یک خمیره­ی ریز بلور و شیشه­ای قرار دارند. بافت این سنگ­ها پورفیری است. کانی­شناسی ناهمگن، شواهد زمین شیمیایی، صحرایی و بافتی همچون بافت غربالی در پلاژیوکلازها، حاشیه­های خلیجی در تمام بلورها، منطقه­بندی نوسانی در پلاژیوکلازها، بالا بودن مقدار کوارتز اصلی و حضور برونبوم­های کاملا گرد شده نشان دهنده­ی این است که ماگمای اولیه حین صعود، دستخوش دگرگونی­های ماگمایی از جمله جدایش، تبلور بخشی، هضم و آلایش شده است. در دگرگونی ماگمایی سنگ­های آتشفشانی سهند فرایند­های (AFC) موثر بوده که با شواهد کانی­شناسی و ژئوشیمیایی قابل درک است. بررسی ترکیب شیمیایی سنگ­های حدواسط تا اسیدی نشان می­دهد که ماگمای تشکیل دهنده­ی سنگ­های یاد شده کلسیمی- قلیایی است و در گستره­ی ماگماهای پتاسیم متوسط قرار می­گیرند. الگوی عناصر کمیاب خاکی این سنگ­ها به شدت جدا شده است و فاقد بی هنجاری منفی Eu است. محیط زمین­ساختی این سنگ­ها در گستره­ی کمان­های ماگمایی پس از برخورد و کمان­های حاشیه­ی قاره­ای فعال قرار می­گیرد.

کلیدواژه ها

[۱] معین وزیری ح., امین سبحانی ا. سهند از نظر ولکانولوژی و ولکانوسدیمانتولوژی , چاپ دانشگاه تربیت معلم تهران, (۱۳۵۶). ]۲ [Harrise N.B.W., Pearce J.A., Tindle A.G., , سهند؛ پلیو-کواترنری؛ ایران مرکزی؛ گدازه های قلیایی؛ محیط پس از برخورد.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.