سن سنجی زیرکن اورانیم - سرب، سنگ نگاشتی و زمین شیمی توده های نفوذی کم عمق در جنوب باختری بیرجند (منطقه ی رچ)

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 18، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-18-3_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 73
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدحسین زرین کوب

دانشگاه بیرجند

سون لین چانگ

دانشگاه ملی تایوان،

محمد مهدی خطیب

دانشگاه بیرجند

سیدسعید محمدی

دانشگاه بیرجند

چکیده

توده­های نفوذی کم عمق منطقه­ی رچ در جنوب باختری بیرجند به درون مجموعه­ی افیولیت ملانژی کرتاسه فوقانی نفوذ کرده­اند. این سنگ­ها که دارای بافت غالب پورفیری با زمینه ای ریزدانه­ای­اند، در گستره­ی دیوریت و مونزونیت پورفیری قرار می­گیرند. فنوکریست ها حدود ۷۰ درصد سنگ را می­سازند و شامل پلاژیوکلاز و هورنبلند سبزند. پلاژیوکلازها از نوع آندزین، حاوی ماکل های آلبیتی، کارلسباد و دارای منطقه بندی مشخصی هستند که در بخش­های مرکزی به کربنات کلسیم دگرسان شده­اند. فنوکریست­های هورنبلند به­صورت موضعی به بیوتیت دگرسان شده­اند و دگرسانی پتاسیک ضعیفی را نشان می­دهند. میانگین نسبت Ce/Yb در این سنگ­ها برابر ۴۰/۲۵ است و نشان دهنده­ی وابستگی نمونه­ها به یک کمان ماگمایی حاشیه قاره­ای است. بی­هنجاری منفی در عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) نظیر Nb, P  و Ti  که از ویژگی­های ژئوشیمیایی کمان­های ماگمایی است نیز در این سنگ­ها مشاهده می­شود. بالا بودن نسبت­های LREE/HREE، و Sr/Y با میانگین ۱۴/۳۸، و مقدار SiO۲  همراه با نبود بی­هنجاری  فقدان آنومالی منفیEu   نشان می­دهند که این سنگ­ها شباهت زیادی به آداکیت­های غنی از سیلیس دارند. افزایش نسبت Sr/Y ناشی از  ذوب عمیق و در گستره­ی ناپایدار شدن پلاژیوکلاز و پایداری گارنت تعبیر می­شود. این ماگما می­تواند از یک خاستگاه اکلوژیتی یا گارنت آمفیبولیتی، حاصل از دگرگونی ورقه­ی اقیانوسی فرورانده شده­ی خاور ایران، سرچشمه گرفته باشد. سن این رخداد ماگمایی به روش زیرکن اورانیم _ سرب ، ۷/. ± ۱/۳۹ میلیون سال (اواخرائوسن) برآورد شده است.

کلیدواژه ها

dating, zircon uranium-lead, subvolcanic bodies, ophiolite mélange, southwest of Birjand., سن سنجی, زیرکن _ اورانیم _ سرب, آداکیت, توده های نفوذی کم عمق, افیولیت ملانژ, جنوب باختری بیرجند.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.