اسحق کنعانی - کارشناس

معماران ایرانی با شناسایی عوامل مختلف تاثیرگذار بر محل اسکان، زمینه های خلق معماری بومی خاص هر منطقه را به وجود آورده اند. معماری بومی که خود بر اساس عناصر گوناگونی از جمله فرهنگ، اقتصاد، معیشت و عوامل اقلیمی شکل گرفته و متفاوت با معماری منطقه ای دیگر می باشد. تنوع سیمای روستاها و شهرها مختلف کشور گواه این امر است که تفاوت های موجود بر اساس تجربه و دانش بومی شکل گرفته است. مدرنیته به طور اساسی از گذشته گسسته است، بدین معنا که نهادهای اجتماعی مدرن، از برخی جهات، ویژگی های بی همتایی دارند که آنها را از سامان های سنتی متمایز می کند. با ورود مدرنیته به علوم مختلف اجتماعی و کاربردی زمینه های دگرگونی در کشورهای در حال توسعه از سال ها پیش نمایان شده است. مقوله معماری بومی نیز از این قائده مستثنی نبوده، به گونه ای که فرهنگ، اصالت و هویت خود را فراموش کرده و با جایگزین کردن اندیشه ها و شیوه های معماری مدرن، مسبب تغییرات گسترده ای در شکل معماری روستاها و شهرها شده است.با بررسی های میدانی صورت گرفته بر روی معماری بومی روستاهای غرب کشور آن چه مشهود است گویای این واقعیت است که با داشتن منطق و دلایل خاص در زمینه شکل، نحوه استقرار، پلان، استفاده از مصالح محلی و... در احداث بناهای بومی، معماری محلی این منطقه در عصر حاضر دچار از هم گسیختگی شده و بناهای مسکونی جدید بدون کوچک ترین تفاوتی با بناهای موجود در شهرها و روستاهای دیگر نقاط کشور خلق شده و برآورده کننده نیازهای ساکنینش نیز نمی باشند، زیرا معماری روستایی نیازمند فضاهایی در جهت و هم سویی با شغل و نحوه معیشت ساکنینش می باشد.

واژگان کلیدی: مدرنیته،معماری ایرانی،فرهنگ