افسانه شهبازی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
مرضیه علیزاده - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
حمیدرضا پوریان - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

عوامل حفاظت زیستی شامل عوامل زنده بیوکنترل و مواد غیرزنده با پایه طبیعی نظیر خاک دیاتومه، در کنترل آفات انباری، نقش مهمی را به لحاظ حفظ سلامت غذایی ایفا می کنند. مشکل کاربرد خاک های دیاتومه در انبار این است که دوز توصیه شده آنها سبب افزایش توده ای شدن و کاهش جریان پذیری بذرها می شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین سازگاری زیستی بین دو فرمولاسیون تجاری خاک دیاتومه ایرانی Sayan و خارجی Celite ۶۱۰ با جدایه بومی قارچ بیمارگر حشرات، Beauveria bassiana DE (Hypocreales) و نیز رفع مشکل کاهش جریان پذیری بذرها با استفاده از دوز کم کشنده خاک دیاتومه در مخلوط انجام شد. به این منظور، ابتدا آزمون های زیست سنجی ۱۴ روزه به-روش آغشته کردن بذور گندم به طور جداگانه با قارچ و دو خاک دیاتومه علیه حشرات بالغ لمبه گندم،Trogoderma granarium Everts ، انجام شد. سپس به منظور تعیین برهمکنش، پنج دوز از قارچB. bassiana با LD۲۵ هر یک از خاک های دیاتومه مخلوط شدند. طبق نتایج مقادیر LD۵۰ برای قارچ، سایان® و سلایت ۶۱۰® به ترتیب، ۳/۲۹۵، ۵/۴۴۳۹ و ۳/۹۹۲ پی پی ام محاسبه شدند. بر اساس آزمون نسبت دوزهای کشنده مشخص شد که قدرت کشندگی سلایت ۶۱۰®، ۴۷/۴ برابر سایان® است. همچنین برهمکنش در تمام مخلوط های حاصل از قارچ و دوز کم کشنده هر یک از خاک های دیاتومه، سینرژیستی بود به جز بالاترین دوز که از نوع افزایشی تخمین زده شد. همچنین کلیه دوزهای اختلاط بر کاهش تولید نتاج، طی دوره ذخیره سازی هشت هفته ای موثر واقع شدند که بیانگر سازگاری این دو عامل برای کاربرد هم زمان در برنامه های مدیریت تلفیقی T. granarium می باشد.

اختلاط, قارچ های بیمارگر حشرات, سایان®, سلایت ۶۱۰®, بیوکنترل